تأسیس دولت فاطمیان در مصر در فاصله سالهای 358 تا 363 هجری همراه با درانداختن ساختارهای اداری و بنیان گذاردن نهادهای اجتماعی بود در میان نهادهای اداری که می توانست نظم و امنیت اجتماعی را به ارمغان آورد دستگاه قضاوت از همه موثرتر بود . زیرا نهاد قضاوت ربط مستقیمی با اجرای عدالت داشت این نهاد کارآمد به راهبری قاضی نعمان ، داعی الدعا? برجسته اسماعیلی و همکاری یعقوب بن کلس در همان بدو امر ، تأسیس شد...

این مقاله قصد دارد ضمن تحلیل پیامدهای توزیع منابع طبیعی (زمین و آب) در ساختار سیاسی و اجتماعی، نظریه رانت­داری را به‌مثابه رهیافتی بدیل برای تبیین پاره­ای از رخدادهای تاریخی و مسائل سیاسی و اجتماعی ایران ارائه کند. مسئله اصلی مقاله تبیین پیامدهای توزیع اصل منابع طبیعی در ایران دورۀ قاجاریه است. داده‌ها از آرشیو اسناد ملی و سایر منابع کتابخانه­ای گردآوری و به روش تاریخی تحلیل رانت مورد تجزیه و ت...

در باور ایرانیان باستان، نهاد شاهی با آفرینش انسان و پیکار میان اهورامزدا و اهریمن ارتباط دارد و شاهِ آفریده ی اهورامزدا سرسلسله ی پیکار با بدی است. شاه به عنوان عامل پیوند آسمان با زمینیان کارکردهایی را به عهده داشت. الزمات و کارکردهای نهاد شاهی با قدرتگیری ساسانیان به تکامل رسید. ورود اسلام، نهاد شاهی را که مسلمانان آن را توأم با ظلم و جور می دانستند، به عنوان یکی از مولفه های هویت سیاسی ایران...

مکتب ائم? شیعه (ع) حاوی مطالب غنی ، عمیق و همه جانبه در مورد آموزش بشر می باشد و چرا چنین نباشد ، در حالی که داعی? این مکتب هدایت حقیقی انسان است . از این رو استخراج عناصر آموزش از این مکتب ، ضروری به نظر می رسد . در این پژوهش سعی شده با عنایت به گفتار و رفتار معصومین (ع) در زمین? ماهیّت و تبیین عناصر آموزش ، به کشف قوانین و قواعد حاکم بر آن ها و نظام بخشی به مجموع? آن ها پرداخت .کوشش نگارنده بر...

چکیده رهیافت نهادی به عنوان یکی از مکتب‌هایی که در آن نظریه و روش وجود دارد به ارایه‌ی گزاره‌هایی در مورد علل و نتایج نهادهای سیاسی می‌پردازد، و به ارزش‌های سیاسی لیبرال ـ دموکراسی اعتقاد دارد. نهادگرایان تصمیم افراد را در ساختار نهادها تحلیل می‌کنند و در تحلیل‌های خود برای «نهاد» اولویت قائل می‌شوند. ویژگی‌های اصلی نهادگرایی قدیم عبارتند از: قانون‌گرایی، ساختارگرایی، کل‌گرایی و تحلیل هنجاری. ...

چکیده جامعه‌شناسی سیاسی، حوزه‌ای از مطالعات جامعه‌شناختی است که در آن به رابطه میان نهاد سیاست و سایر نهادهای اجتماعی پرداخته می‌شود. از این منظر در بخشی از مطالعات جامعه‌شناختی، توجه خاصی به پدیده "دولت" به مثابه عنصر کلیدی نهاد سیاست و همچنین به عنوان مؤلفه‌ای اثرگذار در مناسبات اجتماعی شده است. مروری بر تاریخ نظریه‌های اجتماعی بیانگر آن است که از پیدایش نخستین نظریه‌های جامعه‌شناختی تا به ا...

آثار ادبی هر قومی در حقیقت جلوه گاه مسایل اجتماعی آن قوم به شمار می رود و مهمترین نقش را در انتقال فرهنگ و دگرگونی آن دارد. تأثیر و تأثر ادبیات و جامعه از یکدیگر امری اجتناب ناپذیر است. از این رو شناخت قوانین و نهادهای اجتماعی، آداب و رسوم در حوزه ادبیات اهمّیّت فراوانی دارد. یکی از گسترده ترین بخش های ادبیات هر ملّتی ادبیات مربوط به کودکان و نوجوانان است که نقش مهمی در آماده سازی آن ها برای ورود ...

چکیده با توجه به اهمیت خانواده و حساسیت روابط میان اعضای آن،شارع مقدس ، روش های قضایی حل اختلاف را مناسب با طبیعت ومصالح خانواده وزوجین ندانسته،لذا ،استفاده از«نهاد حل اختلاف خانوادگی»را پیشنهاد کرده است ؛که مفاد آیه 35 سوره نساء،به روشنی دلالت بر حجیت واعتبار این نهاد، نزد شارع مقدس دارد. نهادداوری(حکمیّت خانوادگی)،نهادی اجتماعی – فرهنگی ،غیر قضایی،مبتنی برصلح وسازش است که زوجین وخویشاوندان آ...

گله­ داران در جوامع روستایی و عشایری در ایران جهت انجام امور گله­داری و مدیریت دام­های خود فعالیت­هایی را به‌صورت مشترک و در کنار هم انجام می­دهند. این همکاری متقابل یا در واقع همیاری نقش مهمی را در بین گله­داران ایفا می‌نماید. روش مطالعاتی در این تحقیق بر مبنای روش­های پیمایشی است که جهت تولید اطلاعات از روش­های کیفی مشاهده مستقیم، مشاهده مشارکتی و مصاحبه سازمان­یافته استفاده شده است. نتایج ای...

ازآنجایی‌که وقف نوعی سرمایه‌گذاری برای برطرف نمودن نیازهای مادی و معنوی مردم است ازلحاظ اجتماعی یک‌نهاد کلان اجتماعی محسوب می‌شود لذا مطالعه در این حوزه حائز اهمیت است. با تهاجم  مغولان به ایران در (616 ه ق)، بسیاری از آثار وقفی تخریب شد. بعد از دوران گذار اولیه، بهبود شرایط اجتماعی و گرایش حاکمان مغول به اسلام، اهتمام به نهاد وقف از سوی حاکمان و مردم بیش از پیش فزونی یافت. این پژوهش با هدف شنا...