از مطالعة­ منابع دوران اسلامی مانند تاریخ طبری، غررالسیر بویژه مطابقت آن ها با شاهنامة فردوسی آشکار می­شود که شهریاران ایران­ باستان در هنگام تاج­گذاری سخن­رانی می­کردند و ­خطبه می­خواندند­. اصل پهلوی این­ خطبه­ها در دست نیست؛ اما  بواسطة نقل خلاصه یا بخش­هایی از آن ها در منابع عربی و فارسی مربوط به تاریخ ایران، بویژه شاهنامه می­توان عناصر تشکیل دهندة آن ها را تعیین کرد­. از این رو، ­در این پژو...

داستان تمثیلی از گذشته‌های دور به‌عنوان ابزاری در جهت آموزش فن کشورداری و سیاست‌مداری به پادشاهان مورد استفاده قرار گرفته است. می‌توان گفت بخش مهمی از ادبیات تعلیمی ایران و جهان به‌دلیل تأثیرگذاری و جذابیت بیشتر، در قالب تمثیل بیان شده است. داستان تمثیلی و به‌ویژه افسانۀ حیوانات (فابل) از جمله قالب‌های ادبی است که به‌دلیل دولایگی معنایی، فضای جالبی را برای ارائۀ مضامین سیاسی‌اجتماعی فراهم آورده...

چکیده سعدی (متوفی690 ه ق) و فارابی(متوفی 339ه ق) اندیشمندانی هستند که از میراث کهن حکمت، فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی بهره برده و در آثار خویش درباره ی آیین حکومت و فرمانروایی نظریاتی داده اند. همچنین مطالعات فلسفی و آشنایی فارابی با آرای حکیمان غرب چون افلاطون و ارسطو و نیز تجربیات جهان گردی و اقامت سعدی در شهرهای مختلف جهان، در تأملات حکمی این دو حکیم بی تأثیر نبوده است. در این رساله با نگاه...

فلسفة تحلیلیِ تعلیم و تربیت، توضیح و تحلیلِ ساختارِ فکر از طریق تحلیل­های منطقی و زبانی است. در نزد بسیاری از فیلسوفان تحلیلی، ایضاحِ گزاره­های فلسفی از طریق تحلیلِ مفاهیم، راه­­گشای حل مسأله­های تربیتی کودکان است. برتراند راسل (1872-1967م.) سهم بزرگی در تعلیم و تربیت کودکان داشته است. از آنجا که سعدی نیز به امر تعلیم و تربیت توجه شایانی داشته، در مقالة پیشِ رو، حکایتِ طایفة دزدان، مح...

میرزا هادی سمرقندی (1246- 1309ق/1830- 1891م) از شاعران صاحب دیوان قرن سیزدهم و نیمه نخست قرن چهاردهم قمری/ قرن نوزدهم میلادی در ماوراء النّهر است. دوران زندگی این شاعر عزلت پیشه، مصادف با فرمانروایی خانهای قُنقُرات در خوارزم، مَنغیت در بخارا، مینگ در خوقند و پادشاهان قاجار در ایران است. درباره زندگی و شعر این شاعر نازک خیال اقوال متناقض، بل نادرستی در منابع مؤلّف در آسیای میانه قرن بیست نوشته شده و ...

از میان نقش ها و آثار مینیاتوری که در جای جای مکان های تاریخی نقش بسته می توان تا حدّی با فرهنگ کهن و آداب و رسوم باستان ایران آشنا شد. در میان این نقش ها مجلس های بزم نیز جلوه نمایی می کند، مجالسی که در آن شاهد رقص هایی نیز هستیم. این مقاله برآن است تا جنبه های گوناگون این رقص ها بررسی شود و در ادامه به سماع که رقص صوفیان بحساب می رود، پرداخته می شود. این دو گونه رقص در طول تاریخ مفاهیمی داشته ...

عقاد از نویسندگان و ناقدان برجستة معاصر مصری است که با نگارش کتاب «ابن الرومی: حیاته من شعره» کوشیده است، دیدگاه­های قابل تأملی دربارة این شاعر بزرگ بدست دهد. او معتقد است که ابن رومی شاعر برجستة عصر عباسی، سرآمد معاصران خود به شمار می­آید، اما برخلاف جایگاه ادبیش پادشاهان از او حمایت نکردند. از آنجا که عقاد نکات نقدی مهمی را دربارة ابن رومی مطرح می کند، بررسی کتاب وی حائز اهمیت است. نوشتة پیش ...

برقراری ارتباط میان انسان ها از راه های گوناگون امکان پذیر است؛ اما ارتباط کلامی شایع ترینِ این راه هاست. در شعر کهن پارسی، ارتباط کلامی به چندین شیوه ، مانند سؤال و جواب، مکالمه، مناظره، و دیالکتیک، صورت می گرفته است. در این مقاله، به شیوه های گوناگون ارتباط کلامی در شعر کهن پارسی پرداخته شده و ویژگی های هریک بررسی شده است. درنهایت، نشان داده شده که جز دیالکتیک، که در زمینه ای کاملاً منطقی و مست...

تشکیل حکومت لاتینی درشرق ازدستاوردهای اولین جنگ صلیبی می باشد . پایان نامه حاضر تلاش براین دارد تاروند تشکیل این حکومت رااز ظهورتاسقوط آن بااستفاده از منابع غربی وشرقی مورد مطالعه قراردهد. سابقه روابط بین مسلمانان ومسیحیان قبل از شروع جنگ بین آنهارابیان کرده ، سپس چگونگی شروع جنگ تحت تاثیر عوامل مختلف ، نحوه تشکیل حکومت لاتینی در بیت المقدس ، وقایع دوران هریک از پادشاهان آن وسیاستگذاری آنها رام...