مسجد به عنوان یک مکان مقدس که به صورت روزانه در آنجا به عبادت پرداخته می شود. نمودی از فضایی مقدس و معنوی است. همواره معماران در طول تاریخ از صدر اسلام تاکنون به انواع روش ها سعی نموده اند تا این مفهوم، یعنی تقدس را به روش های گوناگون به مخاطب خویش که همانا نمازگزاران می باشند القا نمایند. در اینجا برای بیان بعضی ابعاد معماری که نشان دهنده ابعاد گوناگون معنوی و مقدس می باشند، تا آنجا که ممکن اس...

معماری عرصه ای برای بروز و ظهور زندگی فردی، اجتماعی و نمودهای هنجاری همچون اخلاق است. همین موضوع موجب می گردد تا عوامل تأثیرگذار در معماری با ویژگی های خاص در کالبد و معنای آن نمود پیدا کند. توجه به هنجارهای اخلاقی وجودی انسان و جامعه، از نیازهای اساسی شکل گیری محیط کار و زندگی انسان است. بنابراین رابطه بین معماری، اخلاق و هنجارهای اجتماعی ارضاء کننده خواست و نیاز انسان است تا از این طریق در فض...

به اعتقاد اندیشمندان، دو دیدگاه در زمینة فلسفة حکمت و هنر اسلامی در معماری وجود دارد. در دیدگاه اول تجلی عینی اسلام در برخی آثار معماری به‌وضوح دیده می‌شود. براساس این اعتقاد، آثار معماری حاصل فرآیندی در اندیشه‌های اسلامی و به‌خصوص شیعی در بستر سال‌ها تجربه است که به عالی‌ترین شکل ممکن در عرصة ظهور متجلی شده است. در مقابل و به اعتقاد دیدگاه دوم، اسلام از آثار هنری و معماری دورة اسلامی کاملاً تفک...

مطالعه سیر تاریخی هنر معماری در ایران گویای نگرش قدسی معماران در ادوار تاریخ این سرزمین می باشد. هنر دینی معماری در ایران زمین از ابتدای پیدایش تا کنون، روندی تکاملی و مستمر داشته است. معماری معاصر ایران نیازمند بازشناخت اصول ماندگار و ارزشمند ادبیات معماری ایرانی و اسلامی است. هویت اصیل معماری که در تاروپود کالبد بناهای تاریخی ایران به ودیعه نهاده شده است امروز با کندوکاو و مطالعات تخصصی قابل ...

با توجه به پیشرفت علم وتکنولوژی و تحولات چشمگیر در ساختارهای اجتماعی واقتصادی جوامع امروز، کشورهایی قادر به دستیابی به سطح مطلوب زندگی وحیات بشری خواهند بود که جامعه خود را بر پایه ارزشهای فرهنگی و گسترش آن،استوار سازند.عناصر تئاتری و دراماتیک را در هر جامعه ی انسانی می توان سراغ کرد، صرف نظر از آنکه این جوامع پیشرفته و پیچیده باشند یا نباشند. در ایران نیز هنرهای نمایشی از سابقه ی طولانی برخورد...

عناصر معماری همواره در جهت آسایش انسان طراحی می‌شده‌اند. یکی از این عناصر یخچال‌ها هستند که در آنها برای فصل‌های گرم سال یخ تهیه می‌شده است. هندسه از عوامل تأثیرگذار در طراحی عناصر معماری است. با شناخت فرم‌های گوناگون اجزای یخچال‌های هر منطقه ازجمله استان کرمان و گونه‌بندی آنها، توانمندی معماران در آشنایی با رموز هندسی به‌کاررفته در آنها آشکار خواهد شد. هندسه به‌طور مستقیم در شکل و فرم دیوار سا...

منار یکی از عناصر کالبدی ویژه در بناهای مذهبی اسلامی است که پیشینه ای کهن در معماری ایران قبل از اسلام داشته است. در خصوص ریشه شکل گیری منار نظرات مختلفی مطرح شده است. در این پژوهش زیگورات, یکی از بناهای شاخص تمدن بین النهرین و یکی از بناهای مذهبی عمده در تاریخ تمدن, سرمنشاء و نمونه نخستینِ منار امروزین به شمار رفته است. این عنصر در طی تاریخ و در پی تغییر درک انسان از مفهوم دین و همچنین در ترکیب...

تحلیلگران معتقدند که نگارگران و بویژه نگارگران مکتب هرات از دانش هندسه بصورت رمزگونه و پنهانی در کار خود استفاده کرده اند و این نحوه کاربرد را «هندسه پنهان» نامیده اند. «هندسه پنهان» در واقع بکارگیری ساختار هندسی معین و مستتر در اثر به منظور ایجاد یک کل منسجم است، به نحوی که بواسطه آن، بیان هنری اثر چند لایه میشود و مخاطب تا میزانی که به عمق تصویر راه یابد از معانی آن بهره می برد. اندک تحقیقات ...

در معماری اسلامی و خصوصاً مساجد توجه اصلی به روح نمازگزار و عالم وحدانیت است؛ بدین سبب کتیبه های قرآنی بیشترین سطوح تزئینی را به خود اختصاص داده است. در این بین، محراب به لحاظ جایگاه آن در معماری مساجد همواره یکی از عناصر پرتزئین معماری بوده است که شامل کتیبه هایی از آیات و مضامین قرآنی است. کتیبه های تزئینی مساجد منبع مهمی برای بررسی دیدگاه ها و تفکرات مذهبی ملهم از آیات قرآنی هستند. این مقاله ...