اندیشۀ کلامی امامیه در گذر تاریخ شاهد فراز و فرودهایی بوده است که از سویی، ریشه در پویایی درون‌مایه‌های معرفتی و عقلانی شیعه دارد و از سوی دیگر، برآمده از تعاملات آن با چارچوب‌های کلامی و فلسفی غالب بر هر دورۀ تاریخی است. هر چند فرایند تطور کلام امامیه بی‌شباهت با دیگر مذاهب شیعی و سنی نیست و در برخی دوره‌ها، امامیان بسی دیرتر از دیگران پا به میدان دیگرگون سازی ادبیات کلامی خود گذاشته‌اند؛ ولی ...

فارابی در احصاء‌العلوم دو شیوه را در کلام متمایز می‌کند: استدلالی و غیراستدلالی. در دورة بعد رویکرد استدلالی در کلام بر رویکرد دیگر غالب می‌شود و کلامی شکل می‌گیرد که به فلسفه بسیار نزدیک است. از این زمان است که گفت­وگو و مفاهمه‌ای گسترده میان فیلسوفان و متکلمان اسلامی درمی‌گیرد. مبدع کلام فلسفی، فخر­الدین رازی است و با خواجه نصیر به اوج خود می‌رسد. ویژگی‌های مهم کلام جدید این است که منطق را به...

از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین مباحث فلسفی ـ عرفانی مطرح در عالم اسلام، بحث معناشناسی کلام خدا است. از ابتدای تاریخ تفکر اسلامی پیوسته در بین اندیشمندان مکاتب مختلف فکری و عقیدتی، این بحث مطرح بوده که با توجه به وضع الفاظ برای امور امکانی و مادی، وقتی لفظ «کلام» خدا بر چیزی اطلاق می‌گردد، به چه معناست؟ در پاسخ به این سؤال، نظریات متفاوتی مثل کلام لفظی از طرف برخی از عدلیه، کلام نفسی از سوی اشاعره،‌ و...

در کلام مسیحی برای لوگوس مسیحی که در این مقاله به آن «حقیقت عیسوی» اطلاق می‌کنیم، اوصافی ذکر شده است که بسیار اوصاف «حقیقت محمدی» در عرفان اسلامی مشابه است. لوگوس، همذات و همجوهر با خدا، موجودی نامخلوق، ‌ازلی و ابدی، خالق جهان هستی و حاکم بر آن، مدبر و ناظم آن، تجلی شایسته خداست. در مقابل حقیقت محمدی، الحق الخلق (اولین مخلوق خدا که جهت حقانی یافته)، واسطه فیض الهی بر مخلوقات، خالق جهان و مدبر آ...

چکیده : این پژوهش بر محور "تبیین آفرینش از منظر فلسفه و کلام اسلامی و بررسی تطبیقی آن با قرآن کریم" نگاشته شده است . مساله اصلی در این پژوهش آن است که آفرینش جهان را از منظر کلام اسلامی ( نظریه خلق از عدم ) و از منظر فلسفه اسلامی ( نظریه فیض ) تبیین نموده ، ضمن تبیین دیدگاه قرآن در مساله آفرینش ، در تحلیل نهایی به بررسی تطبیقی این دو دیدگاه با قرآن کریم بپردازد. تاکید در تبیین دیدگاه فلاسفه بر...

امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی و از رهبران تاثیرگذار در کل تاریخ بشریت و بویژه جهان اسلام است. دیدگاه­های امام خمینی همواره روشنگر و چراغ هدایت بشریت و مسلمانان می­باشد. امام در حوزه­های مختلف اجتماعی، حقوقی، سیاسی و فرهنگی دارای ایده­ها و نظرات بدیع و منحصر بفردی است. ایده­پردازی و گفتمان­سازی پیرامون حکومت اسلامی، تشکیل نظام اسلامی و حقوق متقابل حکومت و مردم به وسیله امام از اصلی­تری...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

حنین بن اسحاق (194-260ق) یکی از پرکارترین دانشمندان دورة اسلامی است. او در طب، فلسفه، منطق، اخلاق، علوم طبیعی و کلام مسیحی آثار فراوانی تألیف و ترجمه کرده است. در این مقاله ضمن معرفی مهم‌ترین آثار او در طب و فلسفه و منطق، گزارشی مختصر از آرای وی در کلام مسیحی عرضه می‌شود. جدول شمارة 2 نیز تلخیصی سودمند از رسالة حنین دربارة آثار جالینوس است که حاوی فهرست نسبتاً کاملی از ترجمه‌های پزشکی حنین و یار...

کلام اجتماعی یک رشته از چند رشته ای است که در ذیل دانش الهیات اجتماعی قرار دارد آنچه در این رشته مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد موضوعاتی هستند که به زندگی اجتماعی افراد مربوط می شود و لفظ اجتماعی به این نکته اشاره دارد و ازآنجا که این مسائل با متون اجتماعی آیات قرآن کریم و احادیث اسلامی مطالعه می شوند؛ به آن کلام اجتماعی گفته می شود.