تعیین دوره بحرانی کنترل علف های هرز در کشت مسقیم و نشایی پیاز در منطقه کوشکک (شیراز)

به منظور یافتن دوره بحرانی کنترل علف های هرز و یازمان مناسب استفاده از علف کشها در کشت مستقیم و نشایی پیاز رقم آذرشهر آزمایش مزرعه ای در کوشکک (ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز) انجام گردید. آزمایش بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در سال 1377 اجرا گردید. نوع کشت به عنوان فاکترو اصلی در دو سطح (شکت مستقیم بذر، کشت نشا) و دو گروه وجین علف های هرز بعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. گروه اول، به مدت 2، 4، 8، 10، 12 و 14 هفته پس از کشت بذر و یا انتقال نشا به زمین اصلی به علف های هرز اجازه رشد داده شد. این گروه از تیمارها با شاهد بدون علف هرز(حذف کامل علف های هرز در تمم فصل رشد) مقایسه شدند. در گروه دوم، به مدت 2، 4، 8، 10، 12 و 14 هفته پس از کشت بذر و یا انتقال نشا به زمین اصلی، علف های هرز به طور کامل وجین شدند. این تیمارها با شاهد دارای علف هرز (دارای علف هرز در تمام فصل رشد) مقایسه شدند. دوره بحرانی کنترل علف های هرز در کشت مستقیم 2 تا 14 هفته پس از کشت بذر و در کشت نشا 6 تا 8 هفته پس از انتقال آن به زمین اصلی تعیین شد. در این آزمایش کشت نشایی بطور معنی داری برتر از کشت مستقیم بود، بطوریکه عملکرد سوخ، میانگین وزن سوخ و وزن خشک اندامهای هوایی آن به ترتیب 29، 31، 36 درصد بیشتر و وزن خشک علف های هرز 35درصد کمتر از کشت مستقیم بود. است ، شاخص برداشت در هر نوع کشت یکسان شد. همچنین اثر گروه اول تیمارها (داشت علف های هرز برای مدتی از فصل رشد و سپس حذف آن ها در بقیه دوره رشد) و در گروه دوم تیمارها (حذف علف های هرز برای مدتی از فصل رشد و سپس داشت آنها در بقیه دوره رشد) روی عملکرد نهایی سوخ، میانگین وزن سوخ، ارتقاع گیاه، وزن خشک اندامهای هوایی، شاخص برداشت و وزن خشک علف های هرز معنی دار شد. برهمکنش بین نوع کشت و تیمارهای گروه اول و دوم روی عملکرد نهایی سوخ، میانگین وزن سوخ، ارتفاع گیاه و وزن خشک اندامهای هوایی و همچنین وزن خشک علف های هرز وجود داشت . عملکرد تیمار بدون علف هرز برای تمام دوره رشد در کشت مستقیم و نشایی به ترتیب 70 و 25 درصد بیشتر از عملکرد آنها در تیمار دارای علف هرز در تمام دوره رشد بود. علت کاهش عملکرد سوخ در تیمار دارای علف هرز در تمام دوره رشد نسبت به تیمار بدون علف هرز طی فصل رشد را می توان به کاهش وزن خشک اندامهای هوایی گیاه نسبت داد. وزن خشک علف های هرز در کشت نشایی 35 درصد کمتر از کشت مستقیم برآورده شده است . علف های هرز چیره در طول دوره بحرانی کنترل علف های هرز برای دو نوع کشت ، خردل وحشی (sinapis qrvensis) و آفتاب پرست (heliotropium iasiocarpum) تعیین شدند.