مطالعه لیمنولوژیک رودخانه بشار در استان کهگیلویه و بویراحمد

رودخانه بشار در استان کهکیلویه و بویراحمد با موقعیت جغرافیایی 5148 تا 5120 طول شرقی و 3018 تا 3052 عرض شمالی، مهمترین منبع آبی جاری در شهرستان بویراحمد می باشد که از کوههای زاگرس (ارتفاعات دنا) سرچشمه گرفته و پس از خروج از استان به رودخانه کارون می پیوندد. این رودخانه طی یکسال (شهریور 76 تا مرداد 77) در 4 ایستگاه مطالعاتی از تنگ سرخ تا دارشاهی مورد بررسی لیمنولوژیک قرار گرفت . در بررسیهای فیزیکوشیمیایی آب رودخانه پارامترهایی نظیر دما، سرعت و دبی آن، اکسیژن در محلول، bod، سختی، قابلیت هدایت الکتریکی ph و... اندازه گیری شدند. نتایج بدست آمده از این بخش نشانگر شرایط مطلوب اقلیمی و شیمیایی آب بویژه در نواحی بالادست (ایستگاههای 1 و 2) رودخانه بوده، تنها در فصول کم آبی و گرم سال در نواحی پایین دست آلودگی جزئی (ناحیه کم آلوده) مشاهده گردید. در بخش پژوهشهای زیست شناختی به منظور شناسایی و شمارش جانوران کفزی، تعیین وضعیت کیفی و توان تولید نهایی (ماهی) در رودخانه، از بی مهرگان بزرگ کفزی در هر ایستگاه نمونه برداری (هر ماه یکبار و در هر ایستگاه 3 تکرار) گردید. سپس نمونه ها تا حد جنس شناسایی و شمارش شدند. (در واحد سطح یا یک مترمربع). سپس با کمک جانوران کفزی شاخص و رابطه zo+2 b+3 a+4 p/ h ارزش زیستی (شاخص وضعیت بیولوژیکی) محاسبه شد که تغییرات این پارامتر (1-4) بیانگر وضعیت کیفی آب می باشد. با داشتن z و استفاده از رابطه p2.n/z توان تولید نهایی (ماهی) در هر ایستگاه و در کل رودخانه در طی سال محاسبه گردید. بر پایه مطالعات ، بی مهرگان بزرگ کفزی در رودخانه بشار متعلق به 3 شاخه، 10 راسته، 30 خانواده و 36 جنس بودند که در میان آنها لارو حشرات آبزی از بیشترین درصد فراوانی (98/9 درصد) برخوردار بودند. همچنین پراکنش و فراوانی کفزیان در ایستگاهها و فصول مختلف یکسان نبود. فصل پاییز و نواحی بالادست رودخانه از نظر زمانی و مکانی بیشترین توان تولید را دارا بودند، رودخانه مورد مطالعه از نظر آلودگی در رده بدون آلوده - نسبتا آلوده (oligosaproby-b-mesosaproby) طبقه بندی گردید.