تعیین الگوی کشت بهینه اقتصادی بخش زراعت شهرستان سمنان

توسعه فعالیتهای کشاورزی از شاخصهای اساسی توسعه در کشورهایی همچون ایران محسوب می گردد. توجه به مناطق مختلف زراعی و برنامه ریزی وسیاستگذاری در این مناطق از بدیهی ترین ابزارهای چنین توسعه ای بشمار می آید، زیرا هرگاه تخصیص منابع در سطح تولید کنندگان و بنگاههای اقتصادی به حالت غیر بهینه ای صورت گیرد، نمی توان انتظار داشت که منابع در سطح کلان بصورت کارا تخصیص یابد. در تحقیق حاضر نواحی زراعی از شهرستان سمنان در نظر گرفته شد، با توجه به پیشینه آماری منطقه مورد پژوهش 223 بهره بردار از کل 1338 بهره بردار زراعی موجود، به روش تصادفی ساده نمونه گیری شدند. بهره برداران بر اساس موجودی زمین، متوسط موجودی آب در هکتار و شوری خاک به شش گروه طبقه بندی شدند. نتایج بدین شرح گزارش میشود:1- محصولاتی همچون جو و گندم در حد خود مصرفی توصیه میشوند. 2- در صورت اجرای مدل بهینه معمولی محدود کننده ترین عامل تولید: سرمایه و نیروی کار خانوار خواهد بود و در صورت اجرای دیگر مدلهای آب نیز محدوده کننده خواهد بود. 3- درآمد خالص الگوی فعلی همه گروه ها در مقایسه با نتایج مدل بهینه معمولی (حالت 100%) و مدلهای ریسکی و ایجاد گزینه (حالت 80%) تفاوت معنی داری از نظر آماری نشان می دهند. 4- زیره قوی ترین رقیب برای محصولات گندم، جو، پنبه ... محسوب می گردد. 5- در گروه پنجم خربزه و در گروه ششم ذرت علوفه ای رقیب زیره محسوب می شوند. 6- مدل ایجاد گزینه ‏‎(mga)‎‏ در گروههای 1، 2و 4 تنها یک گزینه و در سه گروه دیگر دو گزینه ایجاد میکند. 7- هر مدل در حالت صرفنظر از بخشی از درآمد خالص بهینه (کاهش 20 یا 35 درصدی) باید با توجه به ریسک پذیری و هزینه پذیری هر زارع توصیه گردد. 8- پیشنهاد افزایش قیمت تضمینی گندم تا سقف 193 توان برای هر کیلوگرم و افزایش سقف اعتبارات بانکی تا 50% مورد بررسی قرار گرفت. 9- مطالعات پژوهشی بعدی میتواند با بکارگیری برنامه ریزی با استفاده همزمان از ابزارهای اقتصادسنجی صورت پذیرد.