بررسی جنبه های آرکی تایپی هفت پیکر

«آرکی¬تایپ» عبارت است از تمامی الگوها، تصاویر و بن مایه های تکرار شده در اساطیر و ادبیات که مفاهیم یکسانی را برای سطح وسیعی از بشریت و فرهنگ ها در طول نسل¬های متفاوت القا می کنند. کارل گوستاو یونگ، به مفهوم «آرکی تایپ» جنبه¬ی روان شناختی بخشید. قبل از او «جیمز فریزر» این بن مایه های جهان شمول را - البته بدون اشاره به اصطلاح آرکی تایپ- مورد بررسی قرار داده بود. بعدها هم، «نورتروپ فرای» این اصطلاح را وارد حیطه¬ی نقد ادبی کرد و مکتب «نقد اسطوره ای و آرکی تایپی» را بنیان نهاد.در این پایان نامه، آرکی تایپ براساس نظریه¬ی «یونگ» مورد بررسی قرار گرفته و با آوردن شواهدی از هفت پیکر نظامی ضمن تبیین مفهوم «آرکی تایپ» به نقد یکی از آثار مهم ادبی فارسی، براساس نظریه¬های جدید اقدام شده است.طبق مطالعات انجام شده، به این نتیجه رسیدیم که آرکی تایپ های مورد نظر یونگ مانند سایر نقاط جهان، در ایران نیز نمود پیدا کرده است؛ اما تفاوت های فرهنگی سبب می شود که آرکی تایپ ها به روش هایی کمابیش متفاوت بروز پیدا کنند. برخی از آرکی تایپ هایی که در هفت پیکر نمایان شده بود، در نظریات یونگ نشانه ای از آنها نبود از جمله¬ی این آرکی تایپ¬ها می¬توان به افراد پنهان شونده، رنگ¬ها و ارتباط آنها با روزهای هفته و گنبد، اشاره کرد. بعضی از آرکی تایپ هایی هم که یونگ مطرح کرده بود، در هفت پیکر نمودی نداشت . این امر ناشی از تفاوت-های فرهنگی در شرق و غرب است که در این مورد به آرکی تایپ¬های خویشتن و ماندالا می¬توان اشاره کرد.پژوهش حاضر به روش تحقیقات توصیفی تحلیلی و به صورت زمینه یابی انجام شده است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و بیشتر از نوع متن¬خوانی استفاده شده است.