بررسی دانش، نگرش و مهارت گندمکاران شهرستان ورامین پیرامون مدیریت خشکسالی

در این پژوهش منظور از مدیریت خشکسالی، اعمال راه کارهایی توسط کشاورزان جهت کاهش میزان خسارات جانی و مالی خشکسالی می باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف سنجش دانش، نگرش و مهارت کشاورزان گندمکار در زمینه مدیریت خشکسالی و تحلیل عوامل تأثیرگذار بر این حیطه های رفتاری انجام شده است. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی می باشد که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر را کلیه کشاورزان گندمکار شهرستان ورامین استان تهران تشکیل دادند (2487=n) که از این میان تعداد 334 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه از طریق اعضای هیأت علمی گروه های زراعت و ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و تعدادی از کارشناسان وزارت جهادکشاورزی و مدیریت جهادکشاورزی شهرستان ورامین پس از چند مر حله اصلاح و بازنگری بدست آمد. پایایی ابزار پژوهش نیز با انجام آزمون مقدماتی از طریق 25 پرسشنامه در بین گندمکاران شهرستان ری مورد تأیید قرار گرفت و ضریب اطمینان آلفای کرونباخ (α) برای بخش حیطه های رفتاری با استفاده از نرم افزار spss،و 0/84 محاسبه شد. بر اساس نتایج حاصل از یافته های توصیفی مشخص شد رفتار کلی 5/7% (19 نفر) از گندمکاران مورد مطالعه در زمینه مدیریت خشکسالی در سطح« ضعیف»، حدود 81/4% (272 نفر) در سطح« متوسط» و حدود 12/9% (43 نفر) در سطح « خوب» قرار داشتند. نتایج حاصل از نمودار ون در ارتباط با حیطه های سه گانه رفتار افراد مورد مطالعه نشان داد که صرفاً حدود 0/9% (3 نفر) از کل افراد مورد مطالعه در طبقه رفتاری کشاورزان صلاحیت دار قرار گرفتند. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان داد که متغیرهای مشارکت اجتماعی، استفاده از خدمات شرکت های خدمات مشاوره ای فنی مهندسی کشاورزی، سطح تحصیلات و سابقه فعالیت های کشاورزی در مجموع توانایی تبیین 24/1% از تغییرات عملکرد رفتاری گندمکاران را در زمینه مدیریت خشکسالی بر عهده داشتند. نتایج تحلیل تفکیکی مرحله ای به شیوه لامبدای ویلکز نیز نشان داد متغیرهای میزان عملکرد گندم آبی، میزان بکارگیری تکنولوژی های مدیریت خشکسالی، استفاده از خدمات مراکز ترویج و خدمات جهاد کشاورزی، استفاده از خدمات شرکت های خدمات مشاوره ای فنی مهندسی کشاورزی و منزلت اجتماعی به عنوان مهمترین عوامل متمایزکننده چهار گروه رفتاری کشاورزان در مجموع توانستند 54/8% از کل پاسخگویان را بر مبنای توابع تشخیصی به درستی طبقه بندی کنند.