مطالعه تطبیقی تجزیه ی قرارداد در کنوانسیون بیع بین المللی کالا (وین 1980) با حقوق انگلستان و ایران

چکیده یکی از مهمترین اسناد بین المللی که به منظور یکنواخت سازی حقوق تجارت بین الملل تدوین شده است، «کنوانسیون بیع بین الملل کالا (1980-وین)» می باشد. فرایند جهانی شدن و آثار آن، اجتناب ناپذیری حضور در بازارهای جهانی، نیاز کشورهای صنعتی برای دستیابی به بازارهای جدید، توسعه ی تجارت فراملی و گرایش به یکنواخت سازی حقوق تجارت بین الملل منشأ اصلی تدوین این کنوانسیون بوده است. نخستین و مهمترین هدف کنوانسیون تهیه ی متنی بوده که مورد اقبال بیشتر کشورها واقع شده و نوعی توافق میان نظامهای حقوقی کشورهای مختلف ایجاد کند. از موضوعات مهم کنوانسیون بیع بین المللی کالا ، موضوع تجزیه ی قرارداد است. ازآنجا که هدف نهایی از انعقاد هر قراردادی اجرا و جلوگیری از فسخ آن می باشد، لذا کنوانسیون در راستای هدف مذکور، در مواردی که بخشی از یک قرارداد مورد نقض واقع می شود امکان جبران نقض این بخش و جلوگیری از فسخ کل قرارداد را فراهم می سازد. حال این سوال مطرح است که تجزیه ی قرارداد در حقوق ایران چه جایگاهی دارد؟ و آیا از نظر قوانین و مقررات ایران می توان قرارداد را تجزیه کرد؟ به عبارت دیگر در صورت نقض بخشی از قرارداد آیا می توان از فسخ کل قرارداد اجتناب و بخش نقض نشده را حفظ نمود؟ مطالعه و جستجوی کتب و رساله های تحقیقی پیرامون نظام حقوقی ایران ما را به این نتیجه می رساند که مقررات قانونی جامع و کامل در مورد موضوع تجزیه ی قرارداد وجود ندارد و در نتیجه بحث چندانی در مورد آن نشده است. اما در کنوانسیون، این موضوع به روشنی مورد بررسی قرار گرفته است. ایران از جمله کشورهایی است که تاکنون به کنوانسیون نپیوسته است و از آنجا که ملحق شدن به هر کنوانسیونی مستلزم شناخت موضوعات و مفاهیم آن است، لذا مطالعه ی این موضوعات و مفاهیم از جمله تجزیه ی قرارداد، زمینه ی این شناخت و در نتیجه الحاق به آن را فراهم می کند. از سوی دیگر مطالعه ی حقوق داخلی کشورهای دیگر از جمله انگلستان می تواند به شناخت کاستی های موجود در حقوق ایران و رفع آن ها کمک نماید. لذا در این پژوهش، مفهوم و معیارها و قواعد عمومی تجزیه ی قرارداد، انواع قراردادهای تجزیه پذیر، اسباب و موانع و آثار تجزیه ی قرارداد از نگاه کنوانسیون مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. همچنین مطالعه ی تطبیقی این موضوعات در حقوق انگلستان و ایران نیز انجام خواهد شد. واژگان کلیدی : تجزیه ی قرارداد ، قراردادهای تجزیه پذیر، روشهای جبران خسارت، کنوانسیون وین، حقوق انگلستان، حقوق ایران.