بررسی تنش خشکی بر رشد،نمو و برخی واکنش های بیوشیمیایی دو گونه کدو(cucurbita)

خشکی یکی از فاکتورهای بسیار مهم و موثر بر رشد و نمو گیاهان می باشد که سبب تغییرات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی زیادی در گیاهان می گردد . از آنجائی که که کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا واقع شده است مصرف بهینه آب باید هر چه بیشتر مد نظر قرار گیرد . در این پژوهش به منظور بررسی تنش خشکی بر پارامترهای رشد دوگونه کدوcucurbita pepo l.) (cucurbita maxima l. , آزمایش به روش گلدانی و مزرعه ای با استفاده از طرح کرت های خرد شده ، انجام شد . تنش خشکی در سه سطح (آبیاری در حد ظرفیت زراعی ،3 /2 ظرفیت زراعی و3/1 ظرفیت زراعی) اعمال شد. نتایج نشان داد که تیمار شاهد از نظر کلیه صفات کمی و کیفی نسبت به تیمارهای تحت تنش دارای برتری است و بر اساس عملکرد در شرایط بدون تنش(شاهد) و تنش دو گونه مذکور با یکدیگر اختلاف چندانی ندارند . پارامترهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی دوگونه کدو مورد مطالعه قرار گرفت نتایج نشان داد که در تمام کشت ها (مزرعه و گلدانی ) و تیمار ها ، درصد جوانه زنی ، طول ساقه ، وزن تر و خشک ریشه و اندامهای هوایی ، تعداد و سطح برگ ، تعداد و وزن میوه طول دوره رویشی و پتانسیل آبی گیاه کاهش معنی داری نشان می دهند، اما در شرایط تنش هر دو گونه طول ریشه بیشتری دارند . نتایج آزمایشات بیوشیمیایی نشان داد که با افزایش تنش خشکی بر میزان پرولین ریشه و اندام های هوایی، قندهای محلول ریشه ، همچنین بر فعالیت آنزیمهای پراکسیداز ، پلی فنل اکسیدازوآسکوربات افزوده می گردد ، تنش خشکی با افزایش پراکسیداسیون چربیهای غشا منجر به افزایش مالون دی آلدئید می شود . محتوی کلروفیل a و b و کاروتنوئیدها ، میزان قند برگ و فعالیت نیترات ردوکتاز و پروتئین برگ و ریشه، متناسب با افزایش سطح تنش کاهش یافت . مجموعه این تغییرات نشان دهنده تاثیر تنش خشکی بر گیاه و فعال شدن مکانیسم های مقاومت به کم آبی در گیاهان می باشد . بنابراین تنش خشکی به عنوان مهمترین تنش غیرزیستی در کاهش عملکرد این گیاه مطرح می شود و تولید موفق آنرا بخصوص در مناطق خشک به مخاطره می اندازد . لذا استفاده از گونه ها یا واریته هایی که آب قابل دسترس را با کارایی بیشتر مصرف کرده و قادر به تحمل خشکی باشند ، یک هدف عمده برای افزایش تولید به ویژه در محیطهای مستعد خشکی است . کلمات کلیدی : کدو ، تنش خشکی ، پتانسیل آب گیاه ، بیوشیمیایی