نظام های هندسی و طراحی نقوش گردان در ایران

در عالمی که تجلی نور" وجود " است ؛ این تناسب و نظم است ؛ که وحدت را در ابعاد گسترده کثرت متجلی ساخته ، و با نظم شگفت انگیزش همزمان دو معنا را روایت می کند : اولا تجلی لایتناهی وحدت ، که در نظم هندسی خود را نمودار می سازد ، و ثانیا ، تقارن و تناسب بی نظیری که کثرت را مبدل به وحدت می کند . بدین واسطه در عالمی سراسر نظم و تناسب و زیبایی ، نمی توان اثری را زیبا ، اما فارغ از این معنا دانست . بر این مبنا ، نقوش گردان ؛ که بخش مهمی از هنر تصویری ایران به شمار می آید ، از این منظر مورد بررسی قرار گرفت . بدین منظور ، و بر اساس روش توصیفی – تحلیلی ، و روش گرد آوری ترکیبی ، آثار متعددی از دوره های مختلف تاریخی ایران ، مورد تجزیه و تحلیل هندسی قرار گرفت . و در نتایج به دست آمده ، دایره ، فضای حاصل از تداخل دو دایره ، چند ضلعی های منتظم محاط در دایره ، حرکت حلزونی و قوانین موجود در آنها ، نظیر دستگاه ?2 ، مستطیل ?3 و تناسب زرین به عنوان نظام های هندسی به کار رفته در این نقوش ، در دوره های مختلف تاریخی شناخته شد . علاوه بر این ، باب این بررسی ، همچنان گشوده است ، و دستان توانمندی را برای هر چه بهتر شناختن این هنر اصیل نیازمند است .