نقش سیاسی ، نظامی و فرهنگی قفقاز در انقلاب مشروطه ایران

با وقوع انقلاب مشروطه، مجاهدان و مشروطه خواهان ایرانی برای دست یابی به مشروطه تلاش زیادی کردند و چه بسا مجاهدان بسیاری در راین راه جان خود را از دست دادند. همزمان با این رویدادها مشروطه خواهان قفقازی پابه پای مشروطه خواهان ایرانی کمک های زیادی در زمینه های «نظامی، فرهنگی و سیاسی» به آنان کردند و روزنامه ها و اسلحه های زیادی از آن سوی مرزها (به ویژه روسیه) وارد ایران شد. هدف این مجاهدان قفقازی برچیدن نظام استبداد و برقراری رژیم مشروطه در ایران بود و برای تحقّق این هدف، انجمن های سرّی، زیادی را برای سازماندهی مبارزات تشکیل داده بودند. فعالیت آزادی خواهان قفقاز در ایران برای اعاده ی مشروطه در ایران با وجود مشکلات و کنترل شدید حکومتی با موفقیت همراه بود. هدف رساله ی حاضر برّرسی فعالیت های سیاسی، نظامی و فرهنگی مجاهدان قفقازی برای به دست آوردن مشروطه در ایران است.