بررسی علل مهاجرت مردم جنوب ایران به کشور های حاشیه خلیج فارس در دهه های نخست قرن بیستم

در اواخر حکومت قاجار و با شروع قرن بیستم به دلیل اوضاع آشفته کشور پس از انقلاب مشروطیت، جنگ و درگیری های سیاسی، شکل گیری جنبش های استقلال طلبی، نا توانی حکومت مرکزی در اداره امور، بی ثباتی و عدم امنیت، رکود اقتصادی و فقر سراسر ایران را فرا گرفته بود. در این اوضاع و احوال جنوب کشور به دلیل دوری از مرکز قدرت، وضعیت دشوار تری داشت. پس از شروع جنگ جهانی اول و نقض بی طرفی ایران، اوضاع بسیار وخیم تر شد. با رکود اقتصاد بنادر و جزایر و مسدود شدن راه های تجاری از یک سو و درگیری قبایل و طوایف محلی از سوی دیگر و افزایش نا امنی موج های گسترده ای از مهاجرت ساکنین نواحی جنوب ایران(بنادر و جزایر و نواحی پس کرانه ای) شکل گرفت. مقصد این مهاجرت ها سواحل جنوبی خلیج فارس بود،که گذشته از نزدیکی جغرافیایی از لحاظ فرهنگی، زبانی و نوع معیشت نزدیکی زیادی با ساکنین نواحی شمالی آن داشت.گذشته از عوامل مذکور در شکل گیری این نوع مهاجرت ها، عوامل عمده دیگری نظیر وضعیت اقتصادی کشور در این برهه زمانی، دخالت قدرت های بیگانه در امور داخلی ایران و ظلم واجحاف در حق مردم و در نهایت سیاست های نادرست حکومتی نیز از دلایل عمده این مهاجرت ها بوده است. این پژوهش به بررسی علل متفاوت مهاجرت لایه های مختلف مردم سواحل و بنادر و نواحی پس کرانه ای سواحل شمالی خلیج فارس را حول محور های اوضاع طبیعی، اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی مورد بررسی قرار می دهد. مبنای بازسازی از این پایان نامه اسناد و منابع اصلی است. کلید واژه ها: مهاجرت، خلیج فارس،جنگ جهانی، رضا شاه، شیخ نشین ها.