آموزه های اسلامی در توسعه برنامه ریزی روستایی

چکیده یکی از جنبه های پویا و پیشرفته در هرکشوری تطبیق فعالیت های توسعه و پیشرفت همه جانبه خود با مبانی نظری و فرهنگ و رسوم آن کشور است در کشور ما نیز به لحاظ حاکم شدن ارزش های اسلامی و وجود حاکمیت دینی ، سعی برآن است که ارزشهای اسلامی با فعالیت های توسعه و پیشرفت کشور عجین شود . نمود یکی از این فعالیت ها ، برنامه ریزی برای توسعه روستاهای کشورمان می باشد . تطبیق آموزه های دینی ،و ارائه برخی راهکارهای دینی در توسعه مناطق روستایی که نقش تولیدی آن در روند توسعه کشور امری لازم هست مخصوصا بعد از انقلاب اسلامی و تغییر نظام واسلامی شدن کشور و نیز چشم انداز بیست ساله که در آن به رعایت فرهنگ اسلامی در تمامی ابعاد از جمله شهرسازی و توسعه روستایی توجه شده است در بخشی از مقدمه سند چشم انداز بیست ساله ایران آمده است که جامعه ایرانی در افق چشم انداز ،توسعه یافته ، متناسب با مقتضیات فرهنگی جغرافیایی و تاریخی خود متکی بر اصول و ارزشهای اسلامی ، ملی و انقلابی است. این پژوهش به بررسی و تحلیل توسعه روستاها از منظر قرآن و حدیث می پردازد و در پنج فصل به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفته است:فصل اول کلیات ، فصل دوم توسعه فیزیکی و کالبدی روستاها ،فصل سوم توسعه اقتصادی روستاها ،فصل چهارم توسعه فرهنگی در روستاها از منظر قرآن و حدیث وفصل پنجم نتیجه گیری می باشد. قرآن و روایات معصومین –علیهم السلام- شاخصه اصلی در سکونت گزینی را در ابتدا توجه به امنیت آن مکان ،داشتن منابع آبی کافی و همچنین داشتن زمین های حاصلخیز می داند در مرحله بعدی نیز وجود مراکز دینی و ایمان و عقیده و امنیت اخلاقی ساکنان آن را مورد توجه قرار می دهد. و سکونت در سرزمینی که فاقد چنین مولفه هایی باشد را شایسته نمی- داند. در بحث ازتوسعه فیزیکی و کالبدی رعایت برخی اصول مانند"لاضرر و لا ضرار"،عدم عسر و حرج"،زیبایی منطقه مسکونی از دیگر مولفه هایی است که در قرآن و روایات بدان تاکید شده است. قرآن کریم و روایات توسعه را در دو بعد معنوی و اقتصادی می دانند . و صرفا توجه به یک بعد را در توسعه روا نمی دانند . بنابراین در این رساله سعی شده است مولفه ها و ابزارهای توسعه اقتصادی و فرهنگی در روستاها ها مورد بررسی قرار بگیرد و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که قرآن و روایات هر دو بعد توسعه را مد نظر قرار داده اند و توسعه پایدار را لازم و ضروری می دانند و برای این کار راه کارهایی ارائه داده است.