پایش زیستی فلزات جیوه, سرب, کادمیوم و آلومینیوم با استفاده از بارناکل در منطقه بندر امام خمینی(ره)

ثابت شده که بارناکل ها یک وسیله مناسب برای پایش فلزات سنگین می باشند. بارناکل balanus amphitrite (crustacea: cirripedia) و رسوب از 5 ایستگاه واقع در آب های ساحلی بندر امام خمینی(ره), ایران, در طی دو فصل زمستان 87 و تابستان 88 جمع آوری شدند. انتخاب ایستگاه ها به گونه ای بود که اولا کل اسکله های بندر را تحت پوشش قرار داده دوما تاثیر فرایند های مختلف کشتیرانی و همچنین صنایع مختلف واقع در بندر، مورد ارزیابی قرار گیرد. رسوبات و بافت های سخت و نرم بارناکل برای تعیین غلظت فلزات جیوه, کادمیوم, سرب و آلومینیوم با استفاده از دستگاه icp-aes مورد آنالیز قرار گرفتندنتایج حاصل از آنالیز واریانس یک طرفه اختلاف مکانی معنی داری را برای غلظت فلزی موجود در بافت نرم و رسوبات نشان داد. به طوری که بیشترین مقدار جیوه و سرب در ایستگاهی که محل تعمیر شناور ها بوده و همچنین در نزدیکی صنایع پتروشیمی قرار داشته، مشاهده شد. کمترین میزان جیوه نیز در اسکله ای که کمترین پهلو گیری کشتی ها در آن صورت می گیرد، ثبت شد. غلظت آلومینیوم موجود در بافت های بارناکل و رسوب بین ایستگاه های مختلف تفاوت معنی داری را از خود نشان نداد. غلظت کادمیوم و سرب بافت نرم بارناکل های جمع آوری شده در فصل تابستان که دارای شوری کمتر و دمای بیشتری بود افزایش یافت. یک ارتباط معنی داری (p<0.01) بین غلظت های جیوه و سرب بافت نرم بارناکل و رسوبات جمع آوری شده از 5 ایستگاه پیدا شد. همچنین بین غلظت سرب بافت سخت و رسوب نیز ارتباط معنی داری (p<0.01) مشاهده شد. آلومینیوم موجود در بافت نرم دارای ارتباط معنی داری (p<0.05) با میزان آلومینیوم موجود در بافت سخت بود. مقایسه نتایج بدست آمده در این مطالعه با مطالعات دیگر و همچنین با استاندارد ها, نشان دهنده آلودگی منطقه از لحاظ جیوه و کادمیوم می باشد. اما با توجه به استاندارد های غذایی غلظت آلومینیوم و سرب موجود در بافت کمتر از حد توصیه شده توسط who بود. با توجه به این که برای اولین بار از بارناکل به عنوان پایشگر زیستی در ایران استفاده شد, نتیجه گرفته شد که می توان از این گونه به عنوان یک پایشگر مفید فلزات در سایر مناطق ساحلی ایران که این گونه در آن جا یافت می شود, استفاده کرد.