بررسی مقایسه ای آئین ها ومراسم شیعی در زمان عضدالدوله بویهی وشاه عباس صفوی

آئین ها و مراسم شیعی جزئی از آداب و رسوم اجتماعی شیعیان در جوامع اسلامی محسوب می شود که سرچشمه آن به عصر امامان شیعه باز می گردد . این آئین ها در طول تاریخ تحت تاثیر شرایط مختلف، دچار دگرگونی شده و به صورت های مختلف برگزار شده اند. دوران آل بویه و صفویه از جمله دوران هایی است که در طول تاریخ شیعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است .این اهمیت در برگزاری آئین ها و مراسم نیز متجلی است.برگزاری مراسم در هر یک از این دوره ها با توجه به شرایط سیاسی آن ها طراحی می شد. تفاوت در نوع و شکل آن است.مطالعات حاکی از این است که در دوره آل بویه با توجه به اقلیت شیعیان در مقابل اکثریت اهل تسنن و هم چنین وجود خلفای عباسی ، برگزاری مراسم به صورت محدود ومختصر بوده است. حتی گاه مصالح سیاسی ایجاب می کرد که برای حفظ آرامش وامنیت جامعه ممنوعیت اجرای مراسم بر آنان تحمیل شود . این در حالی است که گاه از آن برای مشروعیت خود در برابر خلیفه عباسی بهره می گرفتند. در مورد برگزاری مراسم در دوره صفوی نیز با توجه به رسمیت تشیع در این دوره ورقابت با عثمانیان سنی مذهب، برگزاری مراسم رنگ سیاسی می گیرد واحتمالا ًاز آن به عنوان ابزار و اهرمی در خور توجه برای این رقابت استفاده می شد، به گونه ای که مراسم در چنین فضایی به صورت پررنگ تر و وسیع تر نمایان گردید و با تغییرات و تحولات مختلفی همراهبود. این تغییرات، ناشی از اوضاع سیاسی و شرایط مساعد زمان صفوی است که شیعه در امنیت بوده و به برگزاری مراسم پرداخته است و همین شرایط سیاسی مطلوب، باعث رونق ،گسترش و فراوانی اجرای آن شده است .