ارزیابی تراکم مخزن و فرونشست سطح میادین هیدروکربوری با استفاده از روش تداخل سنجی تفاضلی رادار و مدل سازی های ژئومکانیکی: مطالعه موردی میدان نفتی درود

یکی از جدی ترین مشکلات در توسعه میادین نفتی که می تواند مسبب وارد آمدن میلیون ها دلار خسارت باشد، فرونشست سطح در نتیجه تولید هیدروکربن و تراکم یا فشردگی مخزن است. تراکم مخزن می تواند با فعال سازی ساختارهای زیر سطحی و برهم زدن یکپارچگی مخزن، باعث مهاجرت هیدروکربن به سازند ها و مناطق دیگر گردد. همچنین تراکم مخزن باعث فرونشست سطح و کاهش تخلخل سازند میزبان می گردد که می تواند میزان تولید از مخزن را کاهش دهد. روش های مختلفی جهت نظارت بر تراکم و فرونشست میدان نفتی و اثرات آن استفاده شده است. در این مطالعه از روش تداخل سنجی تفاضلی رادار و مدلسازی های ژئومکانیکی برای ارزیابی فرونشست و تراکم میدان نفتی درود، واقع در جنوب غربی ایران استفاده شده است. شکستگی های چاه گزارش شده در این میدان می تواند در اثر برهم خوردن موازنه جرم مخازن نفتی در اثر استخراج هیدروکربن باشد. تداخل سنجی تفاضلی رادار روش نسبتاً جدیدی است که توانایی آن در اندازه گیری تغییرات سطح زمین در حد سانتی متر به اثبات رسیده است. عوامل متعددی دقت این روش را تحت تأثیر قرار می دهند که تأثیرات اتمسفری مهمترین عامل آن است. پردازش تصاویر sar جزیره خارگ (بخش خشکی میدان درود)، که مربوط به سال های 2000 تا 2007 میلادی هستند، با استفاده از نرم افزار gamma انجام شد. بدلیل نرخ بالا و متغییر تبخیر آب در خلیج فارس همبستگی تصاویر منطقه بسیار پایین بود. بنابراین بررسی های صورت گرفته نشان از عدم کارآیی این روش در منطقه داشت. روابط geertsma براساس معادلات هسته کرنش مکانیک سنگ ابزاری سریع و ارزشمند جهت ارزیابی فرونشست و تراکم مخازن است. با استفاده از این معادلات حداکثر نرخ تراکم مخزن دو برابر حداکثر نرخ فرونشست سطح میدان محاسبه شد. همچنین یک برنامه اختلاف محدود برای پایش و اندازه گیری تراکم سنگ مخزن میدان نفتی درود استفاده شد. از این برنامه جهت بررسی تأثیر ویسکوزیته سیال، ضریب پواسون، مدول یانگ، نرخ تولید و تزریق سیال به مخزن و مشخص نمودن میزان تراکم به عنوان تابعی از زمان استفاده شد. علاوه بر این با تعریف رابطه بین تخلخل و نفوذپذیری مخزن، تغییرات تخلخل و تراوایی در نتیجه تراکم مخزن بررسی شد. ترکیب نتایج این پژوهش با روش های نقشه برداری میادین در حال تراکم می تواند به بهره گیری مناسب از پدیده تراکم مخزن بیانجامد، در حالی که مشکلات ناشی از آن را حداقل خواهد نمود.