نمادپژوهی تطبیقی اژدهادر نگارگری سنتی و معاصر ایران

در این پژوهش چهل و پنج نگاره از اژدها، در نگاره های سنتی و معاصرایران از قرن هشتم تا چهاردهم هجری از نظر تفاوت فضا های نگاره، نوع و نقش نمادین اژدها و ارتباط موضوعی آن با متون ادبی مورد بررسی قرار داده شد. تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است؛ روش گردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای، منابع مکتوب و تصویری است و از شیوه استدلال، نشانه و معیاریابی به منظور ارزیابی فرضیه استفاده می شود. نتیجه حاصل از این پژوهش این است که: تصویر اژدها در برخی از نگاره ها، اعم از سنتی و معاصر وابسته به متون ادبی نیست و این امر در نگاره های معاصر، تعداد بیشتری را به خود اختصاص می دهد. همچنین اژدها به عنوان یک سمبول جهانی و متأثر از تمدن های دیگر و بر اساس متون ادبی فارسی، نقشی دوسویه در فرهنگ ایرانی دارد؛ یعنی در نگاره های معاصر و سنتی هم جنبه خیر دارد و هم شر. از آن جا که فضاسازی در نگارگری ایران، متأثر از عوامل خاصی می باشد؛ طبعاً نگاره هایی نیز که دارای تصویر اژدها هستند دارای فضاهای بسیار متفاوتی می باشند.