اثر ریزنمونه و تنظیم کننده های رشد گیاهی بر کشت درون شیشه ای فندق

چکیده فندق معمولی، گونه corylus avellana یکی از گونه های متعلق به تیره corylaceae است. این گونه در سراسر اروپا گسترش یافته است و امتداد آن تا آسیای صغیر نیز می رسد. در ایران نیز در نواحی معتدله و معتدله سرد پراکنش دارد. فندق محتوی چربی، پروتئین، کربوهیدرات، فیبر غذایی، ویتامین ها، مواد معدنی و فنل های آنتی اکسیدان است. اخیراً گزارش هایی درباره فعالیت آنتی اکسیدانی و آنتی میکروبی عصاره های مغز فندق و پوشش برگی سبز فندق و دیگر محصولات مانند برگ آن داده شده است. به علاوه مطالعات اخیر بر روی فندق نشان داده است که اندام های مختلف این گیاه حاوی متابولیت های مختلف با خواص دارویی با ارزش است. تاکسول یک ماده ضد سرطان است که اخیراً در فندق شناسایی شده است. از آنجایی که استفاده از تکنیک های کشت بافت به عنوان یک ابزار مناسب برای تکثیر انبوه و تولید متابولیت های ثانویه گیاهی درحال گسترش است در این تحقیق شرایط کشت درون شیشه ای فندق مورد بررسی قرار گرفت. از برگ، دمبرگ و جوانه به عنوان ریزنمونه استفاده شد. این ریزنمونه ها بر روی محیط کشت ms حاوی غلظت های مختلف هورمون های 2.4-d، naa و bap کشت شدند.برای برگ ها و جوانه ها در همه تیمارها بیشترین درصد القای کالوس(100%) بدست امد اما پاسخ دمبرگ نسبت به برگ و جوانه ضعیف تر بود. سپس کالوس های بدست آمده از تیمارهای کالزایی برای القای جنین زایی سوماتیکی به محیط کشت ms محتوی 2.4.d (1/0، 2/0، 4/0 و 8/ 0 mg.l-1) و iba (1/0 و 2/ 0mg.l-1) در ترکیب با bap (1/0، 2/0، 4/0 و 8/ 0mg.l-1) و kin (1/0 و 2/ 0mg.l-1) منتقل شدند. بیشترین درصد القای پیش جنین در ریزنمونه برگ در تیمار mg.l-1 1/0 iba و mg.l-1 1/0 kin (91%) و تیمار mg.l-1 1/0 2.4.d و mg.l-1 1/0 و 2/ bap (58%) و برای دمبرگ در تیمار حاوی mg.l-1 4/0 2.4-d و mg.l-12/0 bap(50%) بدست آمد. برای بلوغ و جوانه زنی جنین های القا شده از سطوح مختلف (0، 5/0، 5/1، 5/2 و 5mg.l-1) aba و ga3 و برای القای شاخه زایی از bap، kin، tdz و zeaدر غلظت های mg.l-1 0، 75/0، 5/1 و 5/2 استفاده شد.