بررسی ارتباط افت سطح ایستابی و ایجاد فروچاله ها و پتانسیل یابی مناطق مستعد فروچاله (مطالعه موردی دشت فامنین-کبودرآهنگ)

استفاده بی رویه از منابع آب زیرزمینی سبب افت سطح آب های زیرزمینی گردیده است که تبعات متعددی را به دنبال داشته است. در این پژوهش به پدیده ایجاد فروچاله در اثر افت سطح آب زیرزمینی در دشت کبودرآهنگ و فامنین پرداخته شده است. برای این منظور در 4 دوره زمانی بین سال های 1368تا 1385 اطلاعات رقوم سطح آب زیرزمینی قرائت شده در چاه های پیزومتری پس از نرمال سازی ، توسط روش های زمین آمار در محیط gis تحلیل گردیده اند. سپس روش های مختلف درون یابی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. نتایج نشان داد که برای پهنه بندی عمق آب زیرزمینی روش کریجینگ و برای پهنه بندی سطح آب زیرزمینی روش کوکریجینگ با استفاده از متغیر کمکی h، در مقایسه با سایر روش های میان یابی مورد بررسی دارای دقت بالاتری است. سپس میزان افت آب زیرزمینی در کل دشت و نیز در مکان های وقوع فروچاله ها برآورد شده است. بررسی ها، نشان می دهد که در بین عوامل ایجاد فروچاله، افت سطح آب زیرزمینی مهمترین عامل موثر طبیعی در تسریع و ایجاد فروچاله ها است نتایج به دست آمده نشان می دهد که افزایش میزان افت آب زیرزمینی با فراوانی وقوع سه گروه فروچاله مشاهده شده در سطح دشت های منطقه و نوع فروچاله های ایجاد شده و نیز شدت وقوع آنها ارتباط مستقیم دارد. ایجاد انواع فروچاله ها به ضخامت قشر آبرفتی بستگی دارد. همچنین بین مکان های وقوع فروچاله ها و کانون های افت آب زیرزمینی ارتباط معناداری وجود دارد و میزان افت آب زیرزمینی در پتانسیل یابی مناطق مستعد برای ایجاد فروچاله ها نقش اساسی دارد. در پایان با توجه به پتانسیل ایجاد فروچاله منطقه به 4 کلاس مناطق کم خطر،مناطق با خطر متوسط، پر خطر و بسیار پر خطر طبقه بندی گردید.