تحول ارزش ها در قصاید مدحی از آغاز تا قرن ششم

اشعار ستایشی یا مدحی، بخش قابل توجّهی از تاریخ ادبیات را به خود اختصاص داده است، از آن جا که شعر ستایشی بر ارزش هایی استوار بوده است که در زمان سروده شدن شعر در جامعه مهم تلقّی می شده و شاعران هنگام ستایش آن ها را به ممدوحان نسبت می داده اند، با بررسی سیر تحوّل این ارزش ها در اشعار ستایشی می توان نسبت به سلایق و نیاز های جامعه شناخت حاصل کرد. در این پژوهش ارزش های موجود در اشعار هشت شاعر از سه دوره سامانی، غزنوی و سلجوقی استخراج و بررسی شده است و سپس نتایج حاصل شده با توجّه به شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه آن روز مورد تحلیل قرار گرفته است. در طول دوره مورد بررسی ارزش ها در سه زمینه بسامد، کیفیّت کاربرد و اغراق در کاربرد تحوّل داشته است. به علاوه کاربرد این ارزش ها در اشعار ستایشی همواره با اغراق همراه بوده و این اغراق در سیر شعر ستایشی از آغاز تا عصر سلجوقی روندی رو به افزایش داشته است که با افزایش استبداد و خودکامگی در ارتباط بوده و با افزایش استبداد در جامعه، اغراق در کاربرد ارزش ها نیز رشد داشته است.