بررسی نقش فضاهای ارتباطی اتصال دهنده فضاهای شهری (گره های شهری) در احیاء بافتهای تاریخی با رویکرد خلق مکان مورد مطالعه: محدوده اطراف میدان کهنه و پشت مسجد جامع اصفهان

چکیده: هماهنگی و پیوستگی میان اجزا ، عناصر و فضاها و فعالیت ها در بافت های تاریخی ایران سبب می شوند که این شهرها به صورت یک کل منسجم از اجزا در ذهن ناظر به نظر برسند لذا هرگونه دخالت ، تغییر در ساختار کالبدی این شهرها تحت عناوینی چون مرمت ، احیا و باززنده سازی نیاز به شناخت درست و رعایت اصول ساخت و سازمان فضایی آنها را ایجاب می نماید. درایران به علت شهرنشینی شتاب زده ، مدرنیزه شدن زندگی ، ورود ماشین و نیازهای جدید از یک سو و عدم شناخت کافی و ارزش گذاری درست از شهرهای تاریخی از دیگر سو تفکر بهسازی و احیا آنها ، اکثراً نوسازی های منحصر به احداث چند خیابان جدید از میان بافت ها تاریخی و یا تخریب واحد های ساختمانی و ایجاد ساختمان های جدید با ویژگی های کاملاً متفاوت مغایر با خصوصیات و اصول شهرسازی و معماری سنتی صورت پذیرفته و نتیجه از بین رفتن و اغتشاش در عرصه های اجتماعی ، نظم سلسله مراتبی شبکه راه ها و تخریب سازمان های منسجم فضایی و کالبدی مجموعه های شهری و همچنین لطمه زدن به کیفیت های بصری و کالبدی بوده است. لذا آنچه درخصوص سازمان فضایی این شهرها باید مد نظر داشت این است که سازمان فضایی بافت ها تاریخی ایران از ترکیب فضاهای شهری به شکل شبکه ای انسجام یافته و هماهنگ از فضاهای پویا و ایستا که هریک درقالب فضاهای ارتباطی و گره های شهری در حین توجه به کیفیت های بصری و کالبدی مانند وحدت ، یکپارچگی ، هماهنگی و پیوستگی ، تداوم ، توالی ، ریتم وضوح و خوانایی ارتباط و انتظام یافته است و از آنجا که راه های ارتباطی و فضاهای عموم مانند خیابان ها ، کوچه ها و میادین به عنوان مکان های مهم فعالیت و زندگی روزمره ساکنین شهرها محسوب می شوند در نتیجه این شبکه از فضاهای شهری تنها صورتی کالبدی در بافت نداشته و به شکل عرصه های اجتماعی و مکان های تعاملات و زندگی شهری نیز عملکرد دارند لذا سازماندهی فضایی ، طراحی و ساخت درست آنها از وجوه با اهمیت در طراحی و بهسازی بافت های تاریخی به شمار می رود. پایان نامه حاضر جستاری است در پی بیان جایگاه فضاهای ارتباطی و گره های شهری دربهسازی و احیا ساختار فضایی بافتهای تاریخی و با توجه به معیارهای کالبدی ، کارکردی و هویتی آن جهت خلق مکان های ماندگار در روند احیا و درادامه انچه را که حاصل شده در بافت تاریخی محله دردشت اصفهان به عنوان مورد پژوهی با رویکرد خلق مکان به بررسی و آزمون می گذارد. واژگان کلیدی: فضاهای ارتباطی ، گره های شهری ، شبکه فضاهای شهری ، احیا و بهسازی بافت تاریخی ، خلق مکان