ارائه روش تعیین حساسیت مناطق ساحلی به آلودگی نفتی (مطالعه موردی سواحل استان مازندران)

نوار ساحلی دریای خزر خصوصاً سواحل استان مازندران، از نظر اقتصادی، توریستی، محیط-زیستی و شیلاتی دارای اهمیت فراوانی می باشد. از طرفی اکتشافات در میادین نفتی این دریا، جهت استخراج نفت در آبهای سرزمینی کشورمان و بهره برداری از میادین نفتی توسط کشورهای همسایه در حال انجام شدن است و سواحل این دریا از جمله سواحل استان مازندران، با طول نسبتاً زیاد همواره در معرض اثرات منفی ناشی از ریزش های نفتی قرار دارد، بنابراین تعیین حساسیت مناطق ساحلی شمال کشورمان به آلودگی نفتی، ارایه روش هایی جهت توسعه مدل ها، بومی سازی روش ها، مشخص کردن معیار های حساسیت و اولویت بندی حساسیت جهت کنترل و پاکسازی دقیق و سریع در زمان ریزش های نفتی بسیار ضروری است. در این تحقیق با استفاده از gis و ارزیابی چندمعیاره، روش جدیدی برای تعیین حساسیت مناطق ساحلی نسبت به ریزش های نفتی (با مطالعه موردی بر روی سواحل استان مازندران) ارائه می گردد. ابتدا محدوده خط خطر مشخص، سپس معیارهای موثر در تعیین حساسیت مناطق ساحلی به ریزش های نفتی، شناسایی و کلاس-های حساسیت در مورد هرکدام از این معیارها تعیین گردید. در مرحله بعد با استفاده از روش های ahpو ahp فازی، به هر کدام از معیارها بر اساس اهمیت آن ها، وزنی تعلق گرفته و لایه های وزن دار شده در قالب لایه های اطلاعاتی و با به کارگیری مدل های همپوشانی شاخص و مدل منطق فازی در محیط gis با یکدیگر تلفیق و نتایج حاصل از اجرای مدل ها با یکدیگر مقایسه شده و مناسب ترین روش پیشنهاد می گردد. نتایج نشان می دهد که مدل های همپوشانی شاخص و مدل فازی در تعیین حساسیت مناطق ساحلی نسبت به ریزش های نفتی مناسب بوده و اکثر مناطق ساحلی استان مازندران دارای حساسیت زیاد در هنگام ریزش های نفتی می باشند.