بررسی اثر متقابل شوری و رژیم های آبیاری بر عملکرد واجزای عملکرد خلر

خلر یکی از بقولات دانه ای است که به دلیل عملیات زراعی و مراقبت کمتری که نسبت به گیاهان مشابه خود نیاز دارد. قیمت تولید دانه آن به مراتب کمتر از دیگر بقولات دانه ای مانند لوبیا و باقلا است، به همین دلیل می تواند جایگزین مناسبی برای سایر بقولات در تأمین نیاز غذایی برای انسان و دام باشد. تنش،نتیجه روندغیرعادی فرایندهای فیزیولوژیکی است که از تأثیر یک یا ترکیبی ازعوامل زیستی ومحیطی حاصل می شود. در بین تنش های غیر زندهی وارده به گیاهان، تنش های شوری و خشکی بیش از هر عامل دیگری موجب کاهش عملکرد محصولات زراعی در سراسر جهان می گردند. به منظور مطالعه اثرات تنش شوری و رژیم های آبیاری، آزمایشی درسال زراعی 1388 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند به صورت فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با3تکرار بر روی رقم محلی خلر انجام شد. تیمارها شامل فاکتور شوری در سه سطح 42/1، 45/3 و 7/5 دسی زیمنس بر متر و فاکتور رژیم های آبیاری شامل کاهش 25%، 50% و 75% رطوبت از ظرفیت زراعی مزرعه بودند. نتایج نشان داد که بطور کلی تنش شوری و رژیم های آبیاری سبب کاهش اغلب صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد خلر مانند شاخص سطح برگ، وزن برگ در متر مربع، طول ساقه و وزن ساقه در بوته، تراکم بوته در متر مربع، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک گردید. اثر تیمار های شوری و رژیم های آبیاری و همچنین اثر متقابل آنها بر صفات محتوی کلروفیل، نسبت وزن خشک برگ به وزن خشک کل، نسبت وزن خشک ساقه به وزن خشک کل و شاخص برداشت معنی دار نشد. مرحله گل دهی در خلر حساس ترین مرحله در طی دوران رشد آن است. تنش شوری و تنش رطوبتی خاک در این مرحله باعث کاهش تعداد غلاف در بوته بیش از هر صفت دیگری خواهد شد که بیشترین تأثیر را در کاهش عملکرد دانه خلر دارد. از این رو تأمین آب کافی و با کیفیت در این مراحل نقش به سزایی در کاهش اثرات تنش بر گیاه دارد.