بررسی نجوم در خمسه نظامی

پایان نامه
چکیده

حکیم نظامی از شاعران بزرگ قرن ششم و یکی از قله های ادب پارسی است که با سرایش خمسه خویش، جریانی از خمسه سرایی را پس از خود ایجاد کرد.خمسه نظامی از جوانب گوناگون قابل بررسی است. از آنجا که بزرگان ادب پارسی، هر کدام دانشمندان زمان خود محسوب می شدند، لذا از اصطلاحات علوم عصر خود در آثارشان استفاده می کردند. نجوم از اهمّ علوم در گذشته به کار می رفته، بنابراین بازتاب وسیعی در ادبیّات داشته است. اشعار نظامی هم مشحون از اصطلاحات نجومی است. اساس این پژوهش بر این است که خمسه را از این جنبه بررسی کند تا درک معنی و مفهوم اشعار آن آسان تر شود. روش کار بر این قرار گرفت که ابتدا تعریفی جداگانه از هر جرم سماوی ارائه و تا حدّ امکان به پیشین? اسطوره ای آن و نیز جایگاهش در قرآن کریم هم پرداخته شود، سپس کاربردش در منظومه های نظامی مورد ارزیابی قرار بگیرد. بسامد اصطلاحات نجومی در خمسه زیاد است و شاعر با آگاهی از دانش خود در سرودن اشعارش استفاده کرده است و تصاویر زیبا و معانی بلندی از این طریق ایجاد نموده است. نظامی در عین آشنایی با خرافه های نجومی و کاربرد آن ها در خلق آثارش، به این خرافات عقیده نداشته و نگاه معنوی به این پدیده ها داشته است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

«خمسه ی» نظامی نردبان صعود زن

با وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا ی...

متن کامل

هنرمندان طراح تشعیرهای خمسه نظامی شاه تهماسب

هدف: هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل تشعیرهای خمسه نظامی شاه تهماسب و تطبیق آن با نگاره‌ها و تشعیرهای این دوره، ابتدا به منظور تشخیص نوع قلم پردازی و شیوه طراحی آثار و سپس مشخص کردن نگارگران این تشعیرهاست. روش پژوهش: این پژوهش به روش استقرایی بوده و جزئیات آثار و شیوه‌های تثبیت شده هر هنرمند برای رسیدن به نتیجه کلی درباره او استفاده شده است. منابع این پژوه...

متن کامل

مقایسه تطبیقی نگارۀ «معراج» در خمسه نظامی و فال‌نامه تهماسبی

نگاره‌های متعددی با موضوع معراج پیامبر اسلام (ص)، در نگارگری ایران خلق‌شده است؛ اما آثار تولیدشده با توجه به ویژگی‌های سبکی نگارگری ایران و متأثر از شرایط فکری زمانه و دیدگاه حامیان، ازنقطه‌نظر شیوه، کیفیت و روایت با یکدیگر متفاوت‌اند. در این زمینه، از دوره صفوی دو نگارۀ معروف و شاخص با ویژگی‌های منحصربه‌فرد و برجسته‌، موجود است که عبارت‌اند از: نگارۀ معراج نسخۀ خمسه اثر سلطان محمد و نگارۀ معرا...

متن کامل

آیین انس و الفت در خمسه ی نظامی

آنچه بیش از هر چیز به مردم ارزش می­بخشد و آنها را در میان سایرین سربلند و مفتخر    می­سازد، بدون شک آیین و آداب و رسوم یک ملت است و ارج نهادن به ارزش­های آن مردم است. آیین­ها و آداب و رسوم، اعتقادات و باورها مجموعه تجربیات و تفکرات بشر در طی قرون و اعصار است و همین تجربه­ها و آداب و سنت­هاست که به جامعه شخصیت و هویت و موجودیت می­بخشد. مقاله حاضر در واقع شناختی نسبت به آیین­های ازدواج و توجه به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023