بهینه سازی بهره برداری از مخازن چندمنظوره به روش پویایی سیستم مطالعه موردی سد دامغان

گسترش بی رویه جمعیت، توسعه کشاورزی و رشد سریع صنایع، هر روز تقاضای آب را افزایش می دهد. از زمان های گذشته انسان به منظور تامین این نیازها با ساختن سد، به کنترل آب های سطحی پرداخت. محدود بودن آب های قابل کنترل و افزایش مداوم نیازها وجود برنامه ریزی صحیح به منظور مدیریت آب و بهره برداری بهتر این منابع محدود را طلب می کند. روش پویایی سیستم در واقع روش شبیه سازی شیءگرا و بر پایه بازخورد است که می تواند علاوه بر تشریح سیستم های پیچیده بر اساس واقعیت، امکان دخالت کاربر در توسعه مدل و جلب اطمینان وی را در طول فرآیند مدل سازی فراهم نماید. افزایش سرعت در توسعه مدل، قابلیت توسعه گروهی مدل، ارتباط موثر با نتایج و افزایش اعتماد به مدل در اثر مشارکت کاربر از مهمترین قابلیت های این روش شبیه سازی می باشد. در این تحقیق مدلی از سد دامغان واقع در استان سمنان به روش پویایی سیستم در نرم افزار vensimتوسعه داده شده است. این مدل شامل مخزن سد و نیازهای پایین دست می باشد. هدف از این مدل سازی تعیین تاثیر سیاست های مختلف بهره برداری بر رفتار مخزن و میزان تامین نیازهای پایین دست در افق آینده (سال 1410) می باشد. به این منظور چندین سناریو پیشنهادی بر روی مدل اعمال شد و از بین آن ها سه سناریو به دلیل تامین درصد بالای نیازها به عنوان بهترین حالت های بهره برداری معرفی گردید. همچنین در یکی از سناریوها به تخمین ارتفاع بهینه سد پرداخته شد. با توجه به نتایج به دست آمده مشخص گردید که با اجرای سیاست های مناسب نه تنها می توان نیازهای مورد نظر را در حالت موجود در حد قابل قبولی تامین نمود، بلکه می توان توسعه نیازها را نیز در نظر گرفت.