ارزش های نمادین در نقوش مجموعه شیخ صفی

مجموعه شیخ صفی در اردبیل، ترکیبی از بناهای آرامگاهی و مذهبی است که به وسیله شیخ صفی درقرن هفتم هـ. ق ساخته شد و توسط فرزندانش توسعه یافت. هنر و معماری این مجموعه، و از جمله نقوش و نمادهای موجود در اشیاء و آرایه های معماری آن، برآمده از سنت های فکری، فلسفی و اجتماعی آن روزگار می باشند. این سنت ها مبتنی بر تعالیم وحیانی اسلام و قرآن و آموزه های حکمی و عرفانی بود که در مجموع نظام جهان بینی روزگار صفوی را تشکیل می داد. با استفاده از مولفه های تشکیل دهنده ی این جهان بینی، ارزش ها و مفاهیم پنهان در نقوش نمادین مجموعه ی شیخ صفی، هم چون گره های هندسی و شمسه ها، اشکال هندسی مثل دایره و پنج ضلعی، اعداد، اسلیمی و ختایی، نقوش گلدانی و نقش جانوری پرنده، آشکار می گردد که همگی بر حضور امر قدسی در بطن این سنت و نیز تجلی حسن و جمال الهی و نقش بستن آن از عالم مثال در خیال هنرمند، و صدور کثرات از وجود واحد الهی و در نتیجه بر توحید و یگانگی خداوند دلالت می کنند.