روش و نظریه ی سیاسی در دستگاه فکری فارابی

چکیده یکی از مسائل مهم برای حفظ و گسترش اندیشه های یک مکتب پایه ریزی فکری و نظام مندسازی آن مکتب می باشد، نظام فکری شکل گرفته بعد از انقلاب اسلامی سال 1357 درایران نیز از این امر مبری نمی باشد. به نظر نگارنده رسیدن به مبانی فکری یک مکتب بدون داشتن یک روش و نظام فکریِ نظریه پردازی امری محال می باشد. فرض اصلی این پژوهش نیز آن است که برای رسیدن به الگوی بومی در اندیشه های سیاسی می توان از اندیشه ها و فرهنگ اسلامی به همراه اندیشه ها و روش شناسی های غربی استفاده نمود. ازاین رو هدف اصلی این تحقیق پاسخ بدین پرسش است که چگونه می توان از روش نظریه پردازی اندیشمندان اسلامی در قرون گذشته برای ساخت فلسفه ی سیاسی بومی – اسلامی استفاده نمود. در همین راستا در این تحقیق ابتدا به توضیح شیوه ی نظریه پردازی فارابی به عنوان مهم ترین فیلسوف سیاسی اسلامی پرداخته شده،و ابعاد گوناگون شیوه نظریه پردازی فارابی از استفاده ی فراوان فارابی از عقل گرفته تا استفاده وی از اندیشه های یونانی مدنظر قرار گرفته شده است. بعد از این مرحله به سراغ متون بر جای مانده و تاریخ اجتماعی –سیاسی فارابی رفته و روش وی را با استفاده از کتب و شرایط اجتماعی- سیاسی وی استخراج کردیم. در نتیجه گیری نیز با مفروض گرفتن صحت برخی اندیشه های جدید به نقد گذشته پرداختیم(روش گادامری ).در ادامه این تحقیق سه نفر از متفکرانی مورد بررسی قرار گرفتند که دغدغه های آنها به حل این مشکل مربوط می شد.با بررسی اندیشه های دکتر داوری ،عابدالجابری و شهید مطهری به این نتیجه رسیدیم که مدل شهید مطهری مبنی بر حفظ اصول اسلامی بادر نظر گرفتن شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی در اجتهادات سیاسی ،الگوی مناسب برای استفاده از اندیشه های غربی در کنار سنت های اسلامی می باشد.از دیگر نتایج این تحقیق آن بود که مشخص نمودیم برای استفاده از اندیشه های فیلسوفان سیاسی گذشته بایستی به نقد روش مند آنها با معیار برتری برخی اندیشه های جدید پرداخت. کلید واژه ها: فارابی، روش شناسی، فلسفه ی سیاسی اسلام، فلسفه ی مدرن، فلسفه کلاسیک