بررسی حقوقی قراردادهای آتی شاخص سهام

قراردادهای­آتی، به شکل بورسی خود یکی از نهادهای قراردادی نوظهور، و به لحاظ حقوقی جز عقود تشریفاتی، مستقل، مشروط، منجز، معین، قطعی، لازم، فوری، مرکب، متعادل، معاملی، معوض، عهدی، و معتبر می­باشند. تعریف قراردادهای­آتی با توجه به بررسی­های صورت گرفته بدین شرح است : قراردادی که شامل مبادله­ی تعهد بر فروش در برابر تعهد بر خرید یک دارایی پایه­، در زمان مشخص می­باشد که مبلغی وجه التضمین نیز برای اطمینان از انجام تعهد توسط طرفین، نزد اتاق پایاپای گذارده می­شود و بنا­بر رویه­های خاصی که مبتنی بر تغییر قیمت­های آتی می­باشد توسط اتاق پایاپای، به وکالت از طرفین، تعدیل می­گردد. مبالغ مزبور با عنوان­های مالکیت و سلب مالکیت، بین حساب­های طرفین قرارداد جا­به­جا می­شود. این روند ادامه دارد تا در موعد سر­رسید به تعهد خود عمل کنند. شیوه­ی اصلی ایفای این تعهد شامل انجام بیع معاطاتی بر روی عین معین می­باشد. در این پژوهش مشخص گردید که اصل آزادی قراردادی در روابط طرفین بدون اشکال است و توافقات قراردادی ایشان در صورتی که ناقض قواعد امری نباشند؛ الزام آور هستند. شاخص سهام نیز از این جهت که به عنوان موضوع معامله واقع شوند دارای منع شرعی و قانونی نمی­باشند و در زمینه­ی کاربردی شدن این قراردادها می­توان از سابقه­ی اجرایی قراردادهای­آتی کالا و سهام نیز بهره­مند شد. مضافا که استفاده از قرارداد آتی­شاخص­سهام به کارا شدن بازار سرمایه­ کمک شایانی می­کند.