بررسی نقش گرایانه ی جهت مجهول بر اساس چارچوب گیون

پدیده ی مجهول و فرآیند مجهول سازی در چارچوب رویکردهای مختلف زبان شناسی مورد بررسی قرارگرفته است و زبان شناسان ایرانی نیز، مجهول را از جنبه های مختلفی بررسی کرده اند. پژوهش حاضر، به بررسی انطباق جهت مجهول در زبان فارسی با چارچوب نقش گرایی گیون (2001) پرداخته است که طبق این چارچوب نقش اساسی مجهول کتمان کنش گر می باشد و شرط کاربرد آن غیر موضوعی بودن کنش گر است. بدین منظور، صدساخت معلوم و صد ساخت مجهول از متون ادبی و غیر ادبی رایج زبان فارسی گردآوری و میزان موضوعیت مرجع ها در این دو ساخت براساس دو معیار تداوم پیش رو و فاصله ی پس رو که توسط گیون مطرح شده است، محاسبه شد. آمار و ارقام به دست آمده حاکی از آن بود که ساخت معلوم و ساخت مجهول با چارچوب تحلیل گیون سازگارند. همچنین، هفت بافت برای کاربرد مجهول معرفی می شود که گیون به ارتباط بین بافت ها و نقش اساسی مجهول اشاره نمی کند ولی نشان داده شد که رابطه ی نظام مندی میان بافت های هفت گانه و نقش اساسی مجهول و شرط کاربرد آن وجود دارد.