بررسی روند تاریخ آغاز، خاتمه و طول دوره فصل رویشی در ایران

تعداد زیادی از تحقیقات با استفاده از مطالعات فنولوژیکی، ماهواره ای و اقلیم شناسی، به تغییر زمان بندی و طول فصل رویشی اشاره می نمایند. شواهد حاکی از طولانی تر شدن فصل رویشی، حدود 20-10 روز در دهه اخیر می باشد به طوریکه شروع زودهنگام برجسته تر است. این افزایش فصل رویشی با گرمایش اخیر جهانی در ارتباط است. تغییر زمان بندی و طول فصل رویشی نه تنها عواقبی برای اکوسیستم های گیاهی و حیوانی دارد، بلکه افزایش مداوم طول فصل رویشی ممکن است باعث افزایش طولانی مدت ذخیره کربن و تغییر در پوشش گیاهی شود. در این پژوهش از داده های 49 ساله دمای 31 ایستگاه سینوپتیک ایران(2009-1961) به منظور بررسی چگونگی روند تغییرات آغاز، خاتمه و طول فصل رویشی با آستانه های دمایی 5 و 10 درجه سانتی گراد استفاده شد. باز سازی نواقص آماری به وسیله روش خود همبستگی انجام گرفت و همگنی داده ها نیز به وسیله آزمون ران- تست مورد ارزیابی قرار گرفت. تصادفی بودن داده ها نیز به وسیله آزمون من-کندال آزمایش شد و سری هایی که با سطح اطمینان آلفای 05/0 دارای تغییر یا روند بودند شناسایی گردیدند. سپس با آزمون گرافیکی من-کندال و میانگین متحرک 5 ساله، چگونگی و زمان آغاز روند یا تغییرات، مشخص و مقدار تغییرات محاسبه گردید. نتایج تحقیق، تغییرات بیشتری را در سری های مربوط به آغاز و خاتمه فصل رویشی با آستانه های دمای 10 درجه نسبت به سری های با آستانه 5 درجه سانتی گراد نشان می دهد. ایستگاه های ارومیه، خرم آباد، سقز و شهرکرد بر خلاف دیگر ایستگاه ها با کاهش فصل رویشی مواجه شده اند.