رابطه ی ادراک جو روانی اجتماعی کلاس و ناسازگاری دانش آموزان با میانجی گری خودتنظیمی

تا کنون پژوهش های متعددی در مورد ناسازگاری ها و مسائل انضباطی در کلاس درس انجام گرفته، اما در تحقیقات گذشته در ایران، به ارتباط بین جو روانی اجتماعی کلاس (به عنوان بافت یادگیری) و خودتنظیمی (به عنوان توانایی فراگیران) و رابطه این دو عامل مهم با ناسازگاری کلاسی و مشکلات انضباطی، کمتر پرداخته شده است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی جو روانی اجتماعی کلاس و خودتنظیمی با ناسازگاری دانش آموزان انجام گرفته است. آزمودنی ها شامل 414 دانش آموز پایه ی سوم راهنمایی شهر سبزوار (شامل202 پسر و 212 دختر) بودند که به روش خوشه ای چند مرحله ای از بین دانش آموزان راهنمایی انتخاب شدند. از سه پرسشنامه ی جو روانی اجتماعی کلاس (فریزر، گیدینگز و مک روبی، 1995)، پرسشنامه ی خودتنظیمی تحصیلی (کانل و ریان، 1989) و پرسشنامه ی سازگاری دانش آموزان (سینها و سینگ1993) استفاده شد. روش پژوهش از نوع توصیفی که از روش تحلیل مسیر و همبستگی جهت شناخت رابطه بین متغیرها استفاده شد. فرضیه اصلی پژوهش با این عنوان که بین جو روانی اجتماعی کلاس و ناسازگاری کلاسی به صورت مستقیم و به طور غیر مستقیم از طریق واسطه گری خودتنظیمی رابطه وجود دارد، مورد تأیید قرار گرفت. برخی شاخص های کلی آزمون نیکویی برازش از طریق الگوی تحلیل مسیر به این شرح بود (0/052=rsmea ، 9= df، 19/07=2?، 0/99= gfi، 0/95=agfi و 2/11= df/2? (. نتایج همچنین نشان داد که بین خودتنظیمی و ناسازگاری رابطه منفی و معناداری وجود دارد (r=-0 /30, p=/001). نتایج رگرسیون نیز نشان داد که خودتنظیمی درونی و سبک تنظیمی همانندسازی قدرت پیش بینی کنندگی منفی ناسازگاری را دارند و خودتنظیمی بیرونی پیش بینی کننده مثبت ناسازگاری است. همچنین بین جو روانی کلاس و ناسازگاری رابطه منفی معناداری وجود دارد ( r= -0/40, p= 0/001). نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که جو انضباط و جو همبستگی قدرت پیش بینی کنندگی منفی ناسازگاری را دارند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نیز نشان داد که میانگین نمرات دختران در خودتنظیمی و پسران در ناسازگاری بطور معنی داری بالاتر بود(p< 0/05) . بنابراین با توجه به اثرات مثبت کاربرد راهبردهای خودتنظیمی در کاهش ناسازگاری دانش آموزان، فراهم کردن جو روانی اجتماعی مطلوب کلاسی که به خودتنظیمی دانش آموزان بیانجامد، نقش مهمی در کاهش ناسازگاری آنان ایفا خواهد کرد. واژگان کلیدی: جو روانی اجتماعی کلاس، خودتنظیمی، ناسازگاری کلاسی