بررسی تطبیقی حج سوروده های خاقانی و شریف رضی

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
  • نویسنده فریبا دهقانی
  • استاد راهنما مرادعلی واعظی
  • تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
  • سال انتشار 1391
چکیده

حج، یکی از فروع دین اسلام است و فرموده ی خدا چنین است که چون مسلمانی به توانایی لازم رسید، به زیارت خانه ی خدا برود. این فریضه ی الهی و سفر معنوی چنان ارجمند و عظیم است که بابی گسترده در ادبیات کشورهای اسلامی گشوده و آثاری زیبا و ارجمند در این زمینه پدید آورده است. این موضوع به دلیل فرهنگ دینی یکسان میان ایرانیان و عرب ها، منجر به مضامین مشترکی میان آثار ادیبان و شاعران دو عرصه ی فرهنگ اسلامی شده است. یکی از نمونه های بارز آن را در شعر دو شاعر نامدار، خاقانی و شریف رضی می توان یافت. این دو هنرمند، سروده های قابل توجهی را به حج و مناسک آن اختصاص داده اند. نگارنده در این پژوهش با بررسی تطبیقی حج سروده های دو شاعر، نوع نگاه این دو را به این فریضه ی دینی مهم نشان داده است. نتیجه ای که از این پژوهش گرفته می شود، این است که حج و مناسک مختلف آن به دلیل فرهنگ دینی یکسان، یکی از موضوعات برجسته ی اشعار خاقانی و شریف رضی است، به گونه ای که بخش عظیمی از اشعار خود را به آن اختصاص داده اند، اما شرایط فرهنگی، فکری و مکانی متفاوت تمایزاتی را در نوع نگاه و شیوه ی پردازش دو شاعر نسبت به این فریضه و مناسک آن پدید آورده است. در اشعار خاقانی، به ویژه تحفه العراقین معنویت و شور و شوق بیشتری ملاحضه می-شود، به گونه ای که در اکثر اوقات خاقانی چنان محو عظمت خانه ی خدا می گردد که خودش را از یاد می برد، اما شریف رضی واقعی تر برخورد کرده و به بسیاری از جزئیات هم پرداخته است. خاقانی در حج سروده هایش یک عاشق شوریده است که جز خدا را نمی بیند، اما عشق شریف رضی از نوع عشق عذری است. عفت بیان و رعایت قداست در شعر هر دو شاعر قابل ملاحظه است و هر دو شاعر مناظر بسیار زیبایی را برای مخاطب ترسیم کرده اند.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعۀ تطبیقی درون‌مایه‌های غزل شریف رضی و فخرالدّین عراقی

شریف رضی (406 هـ.) شاعر و ادیب عرب و فخرالدّین عراقی (688 هـ.) شاعر نامور ایرانی از جمله شاعران برجسته‎ای هستند که در قالب غزل، سروده‎های دلنشینی از خود بر جای نهاده‎اند و هر یک، با توجّه به عوامل بیرونی و درونی و نیز توانایی خویش، از آن به عنوان ابزاری به منظور بیان اندیشه و عواطف خود بهره جسته‎اند. اشعار عاشقانۀ رضی و عراقی با وجود فاصلۀ زمانی و تفاوت زبانی، دربردارندۀ مفاهیم و اندیشه‎های همسان...

متن کامل

عاشقانه‌سرایی به هنگامه‌ی حج (با نگاهی به حجازیات عمربن ابی‌ربیعه و شریف رضی)

چکیده: حج ازجمله­ی مراسم و آیین­هایی است که هرساله در مکه، با شکوه و توجه خاصی انجام می­شود. بررسی این آیین زیبا و البته مقدس، ما را با گستره­ای از فرهنگ­ها و اسطوره­های نهفته در پس آن آشنا می­کند. اگرچه هنگامه­ی حج از آغاز، زمانی برای انجام مناسک و کارهای دینی بوده است، گاه، کام‌جویان مکه و دیگر سرزمین­های اسلامی در دوران جاهلیت و حتی پس از ظهور اسلام، فرصت حج را غنیمت شمرده و آن را زمانی منا...

متن کامل

وجدانیّات در اشعار شریف رضی

بی­گمان عاطفه از بارزترین عناصر شعر است تا بر مخاطب اثر بگذارد و از محیط پیرامون خود، اثر پذیرد . به شعری که این عاطفه، به شکل چشمگیری در آن نمایان باشد، شعر وجدانی گفته می‌شود.  واژه­ی وجدان، بر معانیی مانند: خشم، عشق، درد و شادی دلالت دارد. ومصطلح وجدان شامل احساساتی چون لذت، درد و حالت­هایی است که یک فرد در درون خویشتن می‌یابد. شعر وجدانی شعری است مالامال از عواطف سرکش و طغیان­گر که اندرون ف...

متن کامل

بررسی تطبیقی رثای امام حسین (ع) در شعر شریف رضی و محتشم کاشانی

بررسی تطبیقی مراثی و اشعار عاشورایی شاعران عرب­زبان و فارسی ­زبان، در میان پژوهشگران و ادیبان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این زمینه، عمده‌ ترین‌ ویژگی‌ محتوایی‌ مراثی عاشورایی، بیان ‌مظلومیت‌ امام حسینع، سختی­ها و مصیبت‌های‌ کربلا و گریه‌­محوربودن‌ آن‌ است‌. شریف رضی، شاعر عرب­زبان قرن چهارم هجری (359ـ406) و محتشم کاشانی، شاعر فارسی­ زبان قرن دهم هجری (905ـ996)، هر دو از شاعران شیعی و دا...

متن کامل

بررسی مقایسه ای تغزّل شریف رضی و غزل سعدی

از رهگذر ادبیات مقایسه ای، در این پژوهش، تلاش نموده­ایم تصاویر و مضامین به کار رفته در غزلیات شریف رضی و سعدی را با هم مقایسه کنیم و تطبیق دهیم. علی­رغم اینکه تفاوت­های زیادی در سبک غزل سرایی و نوع نگرش آنها نسبت به مسأله عشق، وجود دارد؛ عناصر و مضامین مشترک فراوانی در غزلیات این دو شاعر دیده می­شود که اگر این مسأله­ی را نه از باب تقلید سعدی که از باب توارد بدانیم؛ باز هم دلایلی چون آشنایی سعدی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023