توصیف میزان مشارکت ورزشی دانش آموزان دختر دوره راهنمایی شهرستان بناب و رابطه آن با عوامل تسهیل کننده و بازدارنده در این مشارکت

در ابتدای سخن می توان گفت که مشارکت عمری به درازا ی زندگی بشر دارد زیرا بدون مشارکت عملاٌ هیچ گونه فعالیت اجتماعی انجام نمی گیرد. از طرف دیگر باید بیان نمود که حرکت و جنبش از ویژگیهای حیات انسان و دارای انگیزه و ریشه ای در سرشت او و عاملی برای رشد و سلامت و نشاط اوست. زیرا منع انسان از حرکت وجنبش نه تنها موجب توقف رشد بلکه سبب افسردگی ،بروز رفتار ناهنجار و از دست رفتن شور و نشاط زندگی وی می گردد(49)0 تربیت بدنی یک پدیده انسانی است و ابزاری موثر برای پرورش جسم و ارتقاء فرهنگ،تربیت و اخلاق است و می تواند زمینه ساز هویت ملی باشد. پس به این خاطر جایگاه تربیت بدنی و ورزش در بند سوم از اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مطرح گردیده است، این اصل دولت را به فراهم آوردن موقعیتی که همه افراد و در تمامی سطوح بتوانند از تربیت بدنی رایگان برخوردار باشند،موظف نموده است.بایدتوجه کرد که جامعه،زمانی قادر خواهد بود راه ترقی را طی کند و به پیشرفت وسربلندی برسد که متشکل از افرادی سالم ،فعال و کار آمد باشد. برای اینکه کلیه افراد جامعه بتوانند بدنی سالم داشته باشند ،و با افزایش سن دچار فقر حرکتی و کم حرکتی و از کار افتادگی نشوند، نیاز است تا در مراحل مختلف زندگی به طور موثر و مطلوب از آمادگی جسمانی در حد اولیه بر خوردار باشند. در بینش اسلامی تربیت و تقویت بدن و آمادگی همه جانبه ی آن مورد توجه است و به مومنان قوی زیستن ، با نشاط بودن و برخوردار شدن از سلامتی تن توصیه شده است.از این رو تربیت بدنی و بهبود آمادگی جسمانی باید جزئی از برنامه زندگی و بخشی از مراحل آموزش و پرورش هر فرد مورد توجه قرار گیرد(36)0 از آنجائی که پرداختن اصولی به تربیت بدنی و ورزش از نیازهای ضروری و جزئی از زندگی و پویایی بشر است و انجام ندادن آن در هر قشرو سنی از جمله قشر دختران در سنین مدرسه با عوارض جانبی چون چاقی، ضعف عضلات ،بیماریهای دستگاه گردش خون،تنفس و اختلالات روانی همراه است،بنابر این می توان گفت تربیت بدنی جزء جدا نشدنی انسانهاست(6)0در کشور ما ایران ،به دلیل عوامل بازدارنده مختلف،افراد در استفاده از امکانات ورزشی با مشکل جدی عدم تحرک مواجهند. در بسیاری از کشورهای جهان برنامه ریزی دولت ها در جهت بهینه سازی و برنامه ریزی اوقات فراغت بانوان در جهت ایجاد تحرک و فعالیتهای ورزشی آن ها صورت می گیرد.عوامل بازدارنده محدودیتها و موانعی هستند که احتمالا موجب کاهش میزان مشارکت افراد در فعالیتهای مشخص می گردد. محققین زیادی در مورد ورزش و فعالیت بدنی،انگیزه ها و رضایت مندی تحقیق کرده اند و تلاش همه آنها بهبود کیفیت زندگی افراد از لحاظ روحی و جسمی بوده است(5). قبل از سال 1970 امکانات دختران و زنان در ورزش محدود تر از مردان بود،ولی در سالهای اخیر افزایش قابل توجهی یافته است ،که عوامل متعددی از جمله قانون گذاری جنبش زنان و افزایش آگاهی عمومی در زنان ورزشکار اثر گذار بوده است. با اینکه امروزه رشته های مختلف ورزشی ،عمومی شده اندوبرای تمام افراد سودمند است ،ولی مشکلات متعددی را نیز دربردارد.(آزاده، 1374. ص.37-39).زنان بیش از نیمی از جمعیت کشور ما را تشکیل می دهند،افرادی که مسئولیت خطیر تربیت نسل آینده ایران را بر عهده دارند. روند توسعه زندگی شهری و تغییر الگو های حرکتی روزانه و در نتیجه کاهش فعالیت های حرکتی به ویژه در بانوان،اندامها و عضلات آنان را تحت تاثیر خطر جدی کم تحرکی و ضعف های جسمانی قرار داده است(13)0 عدم شناخت خانواده ها به ویژه دختران از مزایای ورزش باعث شده است تا بنیان های سلامت نه فقط برای زنان بلکه برای خانواده ها و نهایتاٌ جامعه به خطر افتد و قواعد سایر نظام های سیاسی،اقتصادی،اجتماعی را نیز ممکن است تحت تاثیر قرار دهد. به نظر می رسد که در جامعه ما مشکلات اقتصادی،امنیت و سلامت جسمانی و سپس نگرش فرهنگی و اعتقادات مردم در نحوه و میزان مشارکت آن ها در فعالیتهای ورزشی اهمیت می یابد(3)0 نتایج تحقیقات نشان می دهدکه دختران در سنین قبل از ازدواج کمتر به باشگاههای ورزشی روی می آورند ولی پس از ازدواج این امکان را پیدا می کنندکه بیشتردر باشگاههای ورزشی به فعالیت بدنی بپردازنددر خصوص پسران این نتایج کاملاٌ عکس است.عوامل فرهنگی و محدودیتهای اجتماعی،تاثیرات شگرفی در ورزش به جا گذاشته است. نتایج تحقیق نشان میدهدکه در مجموع مردان بیشتر اززنان به ورزش روی می آورند.در حال حاضرمدارس،تقریبا تنها مکان مطمئن برای ورزش دختران دانش آموز به شمار می روند.این امر لزوم توجه ویژه مسئولین به ورزش مدارس را تشدید می کند.تشکیلات ورزش بانوان و دست اندرکاران ورزش مدارس باید بیش از گذشته به این امرتوجه کنندتاازاین طریق بتوان زمینه رابرای رشدو توسعه ورزش در بین دختران آماده ساخت(38). با توجه به موضوعاتی که به آنها اشاره شد برنامه ریزی و مدیریت فعالیتهای ورزشی دختران دانش آموز از دیدگاه های مختلف باید از ظرافت و روش ویژه ای برخوردار باشد که در این زمینه تحقیقات بی شماری را به طور بنیادی می طلبد.در همین رابطه پژوهش حاضر نیز در نظر دارد به بررسی رابطه عوامل بازدارنده و تسهیل کننده در میزان مشارکت ورزشی دختران دانش آموز دوره راهنمائی شهرستان بناب بپردازد،و مشکلات موجود آن را از نظر مشارکت در فعالیتهای ورزشی بررسی کند.