تحلیل مدل توام بقا-طولی و کاربرد آن بر داده های پزشکی

در بسیاری از آزمایه های بالینی و مطالعات اپیدمیولوژی اغلب داده های بقا به همراه اندازه های مکرر جمع آوری می شوند. در زمانی که هر دوی این خروجی ها از یک فرد مشخص ثبت شده باشند، استفاده از مدل های توام بقا و طولی مناسب می باشد. در این مطالعه، از یک سو کاربرد مدل-های توام بقا و طولی در یکی از موضوعات پزشکی بررسی شد و از سوی دیگر به وسیله یک مطالعه شبیه سازی عملکرد آن با مدل کاکس با یا بدون متغیر کمکی وابسته به زمان انجام شد. در مطالعه پزشکی، به بررسی حجم ادرار به عنوان نشانگر زیستی برای رویداد مرحله ریسک آسیب حاد کلیوی برای بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه پس از جراحی بای پس عروق کرونری پرداختیم. در این مطالعه گذشته نگر، تعداد 84 بیمار که تحت جراحی بای پس عروق کرونری قرار گرفته بودند و پس از جراحی در بخش مراقبت های ویژه بستری شدند، به طور تصادفی انتخاب شدند. بیماران جراحی شده توسط یک پزشک جراح و در بیمارستان جماران تهران، در سال های 1388-1380 انتخاب شدند. بیمارانی که سابقه اختلالات کلیوی نداشتند و در بدو ورود به بخش مراقبت-های ویژه، مقدار نرخ فیلتراسیون گلومرولی (gfr) آن ها بیشتر از 60 میلی لیتر بر دقیقه در هر 73/1 مترمربع بودند، برای مطالعه کاندید شدند. رویداد کاهش 25% از مقدار اولیه gfr به عنوان رویداد تحلیل بقا و اندازه گیری های مکرر حجم ادرار تا رسیدن به رویداد، داده طولی مطالعه را تشکیل می دادند. میانگین زمان بقا برای گروه شکست، 13/17 ساعت بود و بیشتر رویدادها در بازه زمانی (8/19 - 5/13) ساعت پس از جراحی اتفاق افتاد. نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان داد که سن بالاتر (04/1hr=)، جنسیت مرد (315/4hr=)، تعداد بیشتر رگ های جراحی شده (873/1hr=) در کاهش مقدار gfr و بروز مرحله ریسک آسیب حاد کلیوی موثر است. تجویز سفالوسپرین ها هیچ تاثیر منفی ای بر عملکرد کلیه نداشتند، درحالی که جنتامایسین (19hr=) به عنوان یک آمینوگلیکوزید می تواند بیمار را در معرض آسیب حاد کلیوی قرار دهد. در نهایت، به افرادی که در بخش مراقبت های ویژه به مراقبت بیماران می پردازند توصیه شد که حجم ادرار و مقدار gfr را در 20 ساعت اول بعد از جراحی بای پس عروق کرونری به تعداد دفعات زیاد چک کنند. کاهش میزان ادرار خروجی می تواند نشانگر پزشگی مناسبی برای بروز آسیب حاد کلیوی باشد، حتی اگر میزان ادرار در دامنه نرمال معرفی شده در معیار ریسک- آسیب- نارسایی- فقدان و مرحله آخر کلیه (rifle) باقی مانده باشد. حجم ادرار یک نشانگر زیستی ضعیف در هنگام مصرف جنتامایسین است.