مطالعه احساس رنگی برای نمونه های دو رنگ

رنگ بیان کننده احساسات انسان است، به همین علت محققان زیادی به مطالعه آن پرداخته اند تا با بررسی ارتباط میان رنگ و احساس نقش موثری در طراحی محصول و فروش در بازار جهانی ایفا کنند. در جهان واقعی آنچه از رنگ ها دیده می شود ترکیب رنگ ها در کنار یکدیگر است و به ندرت نمونه ای تک رنگ وجود دارد. حتی در یک آزمایشگاه روان فیزیکی که یک نمونه تک رنگ در کابینت نوری روی زمینه رنگی خاکستری با50 l*= مشاهده می شود، مشاهده کننده گان واقعا یک نمونه تک رنگ را مشاهده نمی کنند بلکه ترکیبی از یک نمونه تک رنگ و زمینه دیده می شود. مطابق مدل های ظاهررنگی، وجود رنگ های دیگر در همسایگی یک رنگ بر درک رنگی انسان تاثیر گذار است و این درک رنگی می تواند احساس رنگی را تغییر دهد. از طرف دیگر مطابق مدل کاپچیک، احساسات به دو سطح انعکاسی و واکنشی تفسیم می شوند که در سطح واکنشی احساسات به وسیله وضعیت و شکل بندیی محرکه های بصری تعیین می شوند و در این سطح است که رابطه ای جدای از کاربرد محصول بین احساس و رنگ وجود دارد. آزمایش های روان فیزیکی برای تحقیق در مورد احساس رنگی برای ترکیبات دو رنگ توسط 51 مشاهده کننده انجام شد. مشاهده-کنندگان 190 جفت رنگی که از 20 محرک رنگی فضارنگ cielab تشکیل شده اند را تحت شرایط یکسان و با استفاده از نمایشگر کالیبره شده در یک اتاق تاریک برای پنج مقیاس احساس رنگی "گرم- سرد"، "سنگین-سبک"، "فعال- غیر فعال"، "دوست داشتن- دوست نداشتن" و" به هم می آیند- به هم نمی آیند" مورد ارزیابی قرار دادند. نتایج آزمایشات نشان داده که دو مقیاس "دوست داشتن- دوست نداشتن" و "به هم می آید- به هم نمی آید" دارای ضریب همبستگی بالایی هستند. همچنین مطابق نتایج ضریب همبستگی بین گروه های مختلف از مشاهده کنندگان ایرانی مورد بررسی در این پروژه نشان داد تفاوت جنسیت، فرهنگ، محیط زندگی، زمینه آموزشی و سن بر سه مقیاس احساس رنگی "سنگین- سبک"، "گرم- سرد" و "فعال- غیرفعال" که فضای احساس رنگی لی چن او را تعریف کرده است تأثیری ندارد ولی این عوامل به جز جنسیت بر پاسخ مشاهده کننده در مقیاس "دوست داشتن- دوست نداشتن" تاثیر دارد یعنی ترجیح رنگی از این متغیرها تأثیر می پذیرد. مشاهده کنندگان ایرانی مورد مطالعه جفت رنگ هایی که اختلاف فام پایینی دارند و همچنین جفت رنگ های با میانگین خلوص بالا را بیشتر ترجیح می دهند. توافق مشاهده-کنندگان ایرانی مورد مطالعه با مدل های احساس رنگی لی چن او نیز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاکی از آن است که مدل لی چن او پیش بینی نسبتا مناسبی برای مقیاس های" سنگین- سبک" ، "دوست داشتن- دوست نداشتن" و "به هم می آیند- به هم نمی آیند" مشاهده-کنندگان ایرانی مورد مطالعه ندارد اما این مدل برای پیش بینی مقیاس های "گرم- سرد" و "فعال- غیرفعال" مناسب است.