مطالعه تغییرات فعالیت آنزیم erod و سطوح پلاسمایی alt و ast در ماهی شانک زرد باله طی استرس مواجهه با بنزوآلفاپایرن

بنزوآلفاپایرن (bap) از جمله هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای است که سبب بروز آسیب های زیان باری چون سرطان و ایجاد جهش های ژنتیکی در موجودات می گردد. در این مطالعه، اثرات مخرب تزریق غلظت های مختلف bap بر پارامترهای بیوشیمیایی خون، نظیر میزان سطوح گلوکز و پروتئین کل پلاسما و سطوح آنزیم های کبدی همچون ast، alt و فعالیت erod به عنوان بیومارکرهای هشدار دهنده ی وجود آلاینده، در ماهیان شانک زرد باله (acanthopagrus latus) موجود در منطقه ی خور موسی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، 90 عدد ماهی شانک زرد باله از ایستگاه تحقیقاتی ماهیان دریایی بندر امام خمینی (ره) صید و در 6 گروه 15 تایی درون تانک های 300 لیتری به گنجایش 250 لیتر نگهداری شدند. به ماهیان هر تانک غلظت های مختلف 1، 5، 10، 20 میلی گرم bap به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن ماهی به صورت درون صفاقی تزریق گردید. نمونه های خون در زمان های 12، 24، 48 و 168 ساعت پس از تزریق تهیه شد. سنجش سطوح آنزیم های ast و alt با استفاده از کیت های تشخیصی پارس آزمون و دستگاه اتوآنالایزر، سطوح گلوکز و پروتئین کل پلاسما نیز توسط کیت های تشخیصی پارس آزمون انجام گرفت. به منظور سنجش فعالیت erod، در زمان های 48 و 168 ساعت پس از تزریق، نمونه برداری از کبد صورت گرفت و جهت سنجش آن از دستگاه اسپکتروفلورمتر استفاده گردید. نتایج بررسی های حاضر نشان داد که با افزایش غلظت bap میزان فعالیت آنزیم های ast و alt، و نیز میزان گلوکز و پروتئین کل پلاسما بطور معنی داری افزایش پیدا می کند (p<0.05). که احتمالا دلیل این تغییرات قرار گرفتن ماهی شانک زرد باله در شرایط استرس ناشی از تزریق غلظت های مختلف bap و آسیب به سلولهای کبدی است. که باعث ورود آنزیم های ast و alt به درون جریان خون می گردد. نتایج این مطالعه حاکی از القاء فعالیت erod در اثر ورود سم به بدن ماهی است (p<0.05) که بیشترین میزان القاء ان 168 ساعت پس از تزریق 10 میلی گرم bap به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن ماهی مشاهده شد و پس از آن، کاهش چشمگیری در القاء آن روئیت گردید که احتمالا دلیل آن را می توان به فعالیت بالای سیستم mfo در از بین بردن اثرت سمی bap و تجزیه ی آن مربوط دانست. در این پژوهش امکان استفاده از آنزیم های ast و alt به عنوان بیومارکرهای غیر اختصاصی آسیب به سلول های کبدی، سطوح گلوکز و پروتئین کل پلاسما به عنوان بیومارکرهای غیر اختصاصی وجود استرس در ماهیان و فعالیت erod به عنوان بیومارکر اختصاصی مواجهه ماهی با آلاینده ذکر شده است.