تأثیر قصاید خاقانی بر غزلیّات او

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
  • نویسنده محمد کریمی
  • استاد راهنما علی حیدری قاسم صحرایی
  • تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
  • سال انتشار 1391
چکیده

اشتهار خاقانی به قصیده سرایی و گرایش ذوق و قریحه ی او به قالب قصیده موجب شده است تا غزلیاتش در زیر سایه ی سنگین قصایدش مغفول بماند. حال آنکه وی درغزل شاعری صاحب سبک و از حلقه های زنجیره ی تکامل غزل به شمار می آید. نقش وی در تکامل غزل تا آنجاست که شاعران بزرگی چون مولانا، سعدی و به خصوص حافظ تحت تاثیر او بوده اند. غزل سرایی شیوه ی خاص خاقانی نیست. تمایل دستگاه فکری وی به قصیده موجب شده است تا وی در سرودن غزلیات تحت تاثیر قصاید و عادات قصیده سرایی قرار بگیرد و غزل هایی بسراید که قصیده گونه است. به همین دلیل است که زبان غزل وی کاملا هموار نشده و دارای فراز و نشیب است. غزل زبان گویای عواطف و هیجانات درونی شاعر است. بنابراین با تکلف سازگار نیست. تعلق خاطر خاقانی به قصیده سرایی باعث می شود که گاهی تکلفاتی که متناسب قصیده است در غزل او وارد شود. وی از نظر زبان؛ ( به کارگیری تعابیر و الفاظ خشن، استفاده ازتعابیری که برگرفته از خوی قصیده سرایی است، استفاده از مصطلاحات لغوی، استفاده از تعابیری که از ارکان قصیده به شمار می آید، استفاده ی بی رویه از اصطلاحات علمی از قبیل طب، نجوم و... ) محتوا؛ (حال و هوای تغزل در غزل، مدح در غزل، مرثیه در غزل، استفاده از مضامین رایج در قصیده و... ) شکل؛ ( تعداد ابیات زیاد در غزل، به کارگیری ردیف های طولانی و قوافی دشوار، شریطه در غزل و... ) و زیباشناسی ( استفاده از تشبیهات وتصاویری که لطیف نیستند، استفاده از اوزان نامطبوع عروضی، استفاده ی بی رویه از صنایع بدیعی از قبیل ترصیع و موازنه، رد الصدر الی العجز و فروعات آن، التزام، حسن طلب و... ) تحت تاثیر عادات قصیده سرایی قرار گرفته است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

متناقض نمایی در قصاید خاقانی

متناقض نمایی در حقیقت یک امکان زبانی است برای برجسته سازی که به جهت شکستن هنجار زبان و عادت ستیزی موجب شگفتی و در نتیجه التذاذ هنری می شود. متناقض نمایی با تضاد (طباق) متفاوت است...

متن کامل

هنجارگریزی‌های خاقانی در ردیف قصاید

ردیف یکی از عوامل مهم و نقش‌آفرین در افزایش موسیقی کناری شعر است. قرار گرفتن آن بعد از قافیه و داشتن وحدت لفظی و معنایی وجه مشترک همه تعاریف این مقوله از آغاز تاکنون بوده است. خاقانی شروانی (595-515 هـ . ق) با هنجارگریزی در این زمینه و استفاده از ظرفیت‌های زبانی چون ایجاد معانی مجازی، کنایی و استعاری جدید در بافت کلام، همه تعاریف موجود در زمینه وحدت معنایی را زیر سؤال برده است؛ به‌گونه‌ای که تن...

متن کامل

تجلی مفاهیم عرفانی در قصاید و غزلیات خاقانی

خاقانی از جمله شاعران عارف ادبیات فارسی است. اما از آن جایی که هنر غالب او در قصاید به ویژه قصاید مدحی، وصفی و زاهدان? اوست این جنبه از شخصیت او تا حدی مغفول مانده است. از طرف دیگر زبان فخیم و مطنطن و ناهموار او در قصاید نیز با موضوع عرفان و زهد، که زبانی نرم و هموار می خواهد همگون نیفتاده است. نگاهی عمیق یا حتی گذرا به سراسر دیوان خاقانی موید این سخن است. اگر چه عرفان زهد آمیز او در مقایسه با ...

15 صفحه اول

کارکردهای هنری عناصر چهارگانه در قصاید خاقانی

بی تردید خاقانی، شاعر بزرگ قرن ششم، صاحب سبک خاصی است. هرچند در این روزگار آوردن زیورهای لفظی و معنوی و مقوله های چهارگانه بیان ذهن همۀ شاعران را به خود معطوف کرده بود اما قصاید خاقانی مظهر و جلوه گاه بلا منازع این آرایه ها و آراستن ها است. جولان بی مانند خاقانی در آوردگاه های علمی چون تاریخ، فلسفه، طب، نجوم، داستان های پیامبران، قرآن و کلام ، تفسیر و اسطوره های ایرانی و ... دیوان او را همانند ...

متن کامل

بازتاب زیبایی‌شناختی سیمای پیامبران در قصاید خاقانی

زندگی و سرگذشت پیامبران به عنوان انسان‌هایی کامل و دارای شخصیّت آسمانی و سیره انسانی در اکثر متون ادب فارسی انعکاس یافته و یکی از غنی‌ترین منابع الهام در شکل‌گیری آثار هنری و ادبی، همواره سرچشمه مضمون‌آفرینی و تصویرسازی شاعران و نویسندگان در ادب فارسی بوده است. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می‌شود، تحلیل سرگذشت پیامبران در قصاید خاقانی است. شاعر شروان برای طرح هنرمندانه اشعارش از سرگذشت هفده‌ ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023