بررسی تولید آزمایشگاهی رادیوایزوتوپ کوتاه عمر (_^11)c در دستگاه پلاسمای کانونی

دستگاه تصویربرداری برش نگاری با نشر پوزیترون(pet) یکی از قدرتمندترین ابزارهای علمی و بالینی در بررسی فرآیندهای بیوشیمی در بدن انسان است. با استفاده از این تکنیک، یک رادیوایزوتوپ با عمر کوتاه گسیلنده پوزیترون، وارد بدن بیمار- معمولا در سیستم گردش خون- می شود. چهار رادیوایزوتوپ (_^18)f،(_^11)c،(_^13)n و (_^15)o به دلیل نیمه عمر کوتاه و جانشینی آسان با مولکول های زیستی، پرکاربردترین رادیوایزوتوپ های کوتاه عمر هستند. نیمه عمر یک رادیوایزوتوپ جهت توزیع منطقه ای، باید به اندازه کافی بلند باشد و از سوی دیگر برای به حداقل رساندن پرتوگیری بیمار، باید به طور مناسبی کوتاه باشد؛ این شرط به خوبی در مورد (_^18)f صدق می کند که رایج ترین رادیوایزوتوپ pet به شمار می رود. یکی از روش های برتر تولید رادیوایزوتوپ های با عمر کوتاه (slr) مورد استفاده در pet، به دلیل سادگی، ارزانی و ساختار قابل حمل؛ روش تولید با دستگاه پلاسمای کانونی است. در سال های اخیر، پژوهشگران استفاده از پلاسمای کانونی برای تولید چند رادیوایزوتوپ باعمر کوتاه را با بازده واکنش نسبتا بالا در هر شات، به اثبات رسانیده اند. تولید رادیوایزوتوپ با پرکردن محفظه دستگاه از مخلوط یک گاز با عدد اتمی پایین(lz) و قرار دادن هدف جامد در دستگاه، صورت می گیرد. بنابراین اگر محفظه دستگاه با گاز از نوع عدد اتمی پایین دوتریوم پر شود و (_^10)b به عنوان هدف در دستگاه قرار داده شود، (_^11)c از طریق واکنش (_^10)b(d,?)(_^11)c به دست خواهد آمد . در این کار، ما به بررسی امکان تولید آزمایشگاهی رادیوایزوتوپ (_^11)c با استفاده از دستگاه پلاسمای کانونی ir-mpf-100 ( واقع در سازمان انرژی اتمی ایران) پرداختیم که محفظه دستگاه، باید با گاز دوتریوم پر می شد. سپس با استفاده از محاسبات عددی، تعداد رادیوایزوتوپ ها(_^11)cی تولید شده در هر شات و اکتیویته آن را برای بور 10 با جرم های مختلف شبیه سازی کردیم .