ارزیابی تأثیرات احیاء فضاهای رها شده شهری بر جریان-های توسعه و نوسازی پهنه های همجوار (نمونه موردی: بوستان نهج البلاغه)

بررسی رویکردها و نظریات مربوط به مداخله در بافتهای شهری نشاندهنده ی وجود تحولات در انها در طی سالهای اخیر می باشد. این دیدگاهها به بافتهای شهری و فضاهای موجود در آن به عنوان پتانسیل های بالقوه ای می نگرند که از توان و ظرفیتهای محیطی- کالبدی، اجتماعی و اقتصادی برخوردار بوده به طوریکه می توان با اقدامات و راهکارهایی دوباره آنها را برای توسعه و ادامه ی چرخه ی حیات در محدوده های شهری آماده ساخت. یکی از این قبیل فضاها که در این رابطه از اهمیت فراوانی برخوردار است، فضاهای رها شده ای است که با وجود برخورداری از توانهای اکولوژیکی، کالبدی،اجتماعی و اقتصادی به دلیل عدم توجه به انها از توسعه بازمانده و با انواع آسیب ها و معضلات شهری مواجه اند که نه تنها خود به عنوان فضایی نامطلوب بروز می نمایند بلکه اثرات منفی آنها نیز بر بافتهای پیرامونی و جریان های توسعه در آنها قابل توجه است. در این پژوهش در ابتدا به مرور اجمالی بر رویکرد توسعه ی مجدد و اصول و فرآیند آن پرداخته شده است و سپس با بررسی مولفه ها و شاخص های ارزیابی و مدل تحلیل پژوهش، ارزیابی اثرات احیاء فضاهای رها شده بر جریان های توسعه و نوسازی پهنه های همجوار در محدوده پارک نهج البلاغه و محلات اطراف آن مد نظر قرار گفت.که در این زمینه تحلیل ها متکی بر مشاهدات، پرسشگری از ساکنین و بررسی های آماری می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که نمی توان اثرات احیاء رود دره پونک و تبدیل آن به یک پارک فرامنطقه ای همچون پارک نهج البلاغه را بر ساز و کارهای توسعه ای در محلات اطراف آن ، به طور قطعی مثبت و یا منفی دانست بلکه در این رابطه تاثیر بینابینی را می توان ملاحظه نمودبه عنوان مثال در زمینه های اجتماعی اقدامات صورت گرفته،سبب افول کیفیت پاره ای از شاخص ها نظیر امنیت ،روابط اجتماعی و حس تعلق به مکان گردیده است که نتایج مربوطه همگی بر اساس تحلیل های آماری بدست آمده است.اما جمع بندی که می توان از تاثیر پارک بر محدوده های پیرامونی داشت منوط به میزان رضایتمندی ساکنین از سکونت در محله های اطراف پس از احداث پارک است که با توجه به نظر سنجی که از ساکنین در این خصوص صورت گرفته و با استفاده از نتایج حاصل از آزمون تی استیودنت تک نمونه ای که p-value ( 0.15- ) کمتر از 0.05 می باشد و فاصله اطمینان منفی این نتیجه حاصل شده که پارک نهج البلاغه اگرچه در مواردی باعث ارتقاء کیفیت سکونت گردیده ولی اثرات منفی آن بر محله های اطراف بیشتر از اثرات مثبت نمود پیدا کرده و زندگی ساکنین را تحت تاثیر قرار داده است به طوریکه آنان معتقدند پارک نهج البلاغه نه تنها باعث بهبود کیفیت محله های پیرامونی نشده بلکه زمینه های افول ارزش های زیستی را نیز فراهم اورده است.