اثرات استرس مواجهه با فنانترن بر شاخص های آنزیمی کبدی ماهی هامور معمولی

همواره مقادیر عظیمی از عوامل استرس زای شیمیایی به اکوسیستم های آبی وارد می شوند. این ترکیبات با اثر بر فرایند های زیستی آبزیان سبب بروز پاسخ ها و سازش های زیستی در این گروه از موجودات می گردند. فنانترن یکی از سمی ترین آلاینده های آلی هیدروکربن های آروماتیک حلقوی است که از طریق فاضلاب های صنعتی و صنایع مربوط به پالایش و استخراج نفت وارد محیط های دریایی می شود. در مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات مخرب ناشی از مواجهه ماهیان با فنانترن، ماهی هامور معمولی (epinephelus coioides) در معرض غلظت های مختلف این آلاینده قرار گرفت. بدین منظور پنج غلظت متفاوت از فنانترن در روغن نارگیل (20، 50، 100، 200 و mg/kg 400) تهیه و به صورت درون صفاقی به ماهی ها تزریق شد. نمونه های بافتی از کبد ماهی هامور معمولی در زمان های مختلف از شروع تزریق فنانترن جهت ارزیابی اثرات و پاسخ های فیزیولوژیک تهیه و مورد سنجش قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر افزایش معنی دار در میزان فعالیت آنزیم های کبدی کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز، گلوتاتیون اس-ترانسفراز و نیز میزان محتوای گلوتاتیون کبدی با افزایش غلظت و مدت زمان در معرض قرارگیری ماهی هامور معمولی با فنانترن بود (0.05p<). همچنین شاخص سوماتیک کبدی، با افزایش غلظت و مدت زمان در معرض قرارگیری ماهی هامور معمولی با فنانترن، کاهش معنی داری را نشان داد (0.05p<). با توجه به افزایش میزان فعالیت آنزیم های سنجیده شده و نیز کاهش شاخص سوماتیک کبدی، مشخص شد که فنانترن بر سیستم دفاع آنتی اکسیدانی ماهی هامور معمولی اثر گذاشته و موجب تخریب سلول های کبدی در این ماهی می شود.