مطالعه تأثیر اس- کاروون، کارواکرول و تیمول بر ریزازدیادی گل لاله واژگون (fritillaria imperialis)

در کشت درون شیشه ای گیاهان پیازی، وجود آلودگی های قارچی و باکتریایی از مشکلات اساسی است که می تواند کارآیی چنین روش های تکثیری را تحت تأثیر قرار دهد. به منظور بررسی تأثیر غلظت های مختلف ترکیبات گیاهی در برطرف کردن آلودگی از محیط کشت گل لاله واژگون، سه آزمایش به طور جداگانه در قالب طرح کاملأ تصادفی در 5 تکرار در آزمایشگاه کشت بافت گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 90 -89 انجام شد. تیمارها در آزمایش اول شامل غلظت های مختلف اس- کاروون (1000،...،200، 150، 100، 50 پی پی ام)، تیمول (1000،...،200، 150، 100، 50 پی پی ام) و کارواکرول (1000،...،200، 150، 100، 50 پی پی ام) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده های آزمایش نشان داد که بین تیمارهای مختلف ترکیبات گیاهی از لحاظ بازداری از رشد آلودگی قارچی، اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 درصد وجود دارد. مقایسه میانگین داده ها نیز نشان داد که غلظت 100 پی پی ام کارواکرول و 150 پی پی ام تیمول بازدارندگی 100 درصدی از رشد آلودگی قارچ alternaria sp. داشتند. بررسی تأثیر ترکیبات گیاهی در برطرف کردن آلودگی باکتریایی نیز نشان داد که غلظت 200 پی پی ام در هر یک از مواد کارواکرول و تیمول بازداری کامل از رشد باکتریpectobacterium sp. با رقت 2/0-1/0 :od داشت و نیز غلظت 300 پی پی ام تیمول و 400 پی پی ام کارواکرول باعث بازدارندگی کامل از رشد آلودگی باکتریایی مذکور با رقت 2 :od گردید. غلظت های مختلف ترکیب گیاهی اس- کاروون تأثیر معنی داری در بازداری از رشد آلودگی های قارچی و باکتریایی با تیمار شاهد نداشت. در آزمایش دوم تأثیر غلظت های مختلف تیمول (50، 100، 150، 300 پی پی ام) و کارواکرول (10، 100، 500، 1000 پی پی ام) بر باززایی گل لاله واژگون بررسی شد. نتایج نشان داد که غلظت های پایین ترکیبات گیاهی فوق تأثیر مثبت بر باززایی داشته ولی در غلظت های300 پی پی ام تیمول، 500 و 1000 پی پی ام کارواکرول کاهش رشد و گیاه سوزی مشاهده گردید. نتایج در آزمایش سوم که شامل غلظت-های مختلف تنظیم کننده های رشد، بنزیل آدنین (1، 2، 4 میلی گرم در لیتر) و نفتالین استیک اسید (1، 2، 4 میلی گرم در لیتر)، حاکی از این بود که غلظت 2 میلی گرم در لیتر naa بیشترین تعداد و بالاترین قطر پیازچه را به خود اختصاص داد که تفاوت معنی داری با تیمارهای دیگر نشان داد.