بررسی میزان برخورداری کتاب های دین و زندگی مقطع دبیرستان از مولفه های روش تربیت الگویی در اسلام

در این پژوهش به تحلیل محتوای کتاب های دین و زندگی مقطع دبیرستان سال 1391 از لحاظ میزان توجه به مولفه های روش تربیت الگویی در اسلام پرداخته شد. تمرکز تحلیل فوق بر مولفه های روش تربیت الگویی در اسلام می باشد. این مولفه ها عبارتند از: «الگو دهی» ، «الگو پردازی»، «الگو زدایی». این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی شی یه و شانون (2005) انجام شده است و طرح پژوهش غیر پیدایشی بود و با شیوه ی تحلیل قیاسی دنبال شد که در آن ضمن تعیین بسامد هر کدام از واحدهای تحلیل (قرائت و متن)، به توصیف داده های اولیه پژوهش پرداخته شد و سپس واحدهای مشمول با هم و واحدهای غیر مشمول نیز باهم جمع شدند. آنگاه بسامد مولفه های الگودهی، الگوپردازی و الگوزدایی محاسبه و در پایان نتایج به دست آمده تحلیل شدند. یافته های این پژوهش نشان می دهند: کتاب سال اول دین و زندگی شامل153 واحد مشمول تحلیل بود مولفه الگودهی که شامل الگودهی از پیامبر، ائمه، مربی و والدین بوداز 89 مولفه برخوردار بود که الگودهی از پیامبر و ائمه بیشترین واحدهای مشمول را دارا بود. مولفه الگوپردازی که شامل الگوهای مطلوب وبیان داستان است شامل 45 مولفه بود که الگوهای مطلوب همه ی واحدهای مشمول را دارا بود و مولفه بیان داستان مشاهده نشد. مولفه الگوزدایی شامل الگوهای منفی و دوری از الگوهای منفی است 19 مولفه را دارا بود که الگوهای منفی از بیشترین واحدهای مشمول برخوردار بود . کتاب سال دوم شامل 132 واحد مشمول بود مولفه الگودهی شامل 86 مولفه بود الگودهی از پیامبر و ائمه بیشترین واحدهای مشمول را دارا بود . الگوپردازی شامل 23 مولفه بود که الگوهای مطلوب همه واحدهای مشمول را دارا بود . الگوزدایی شامل 18 مولفه بود که الگوهای منفی از واحدهای مشمول بیشتری برخوردار بود. کتاب سال سوم شامل 178 واحد مشمول تحلیل است مولفه الگودهی شامل 136 واحد مشمول بود که الگودهی از پیامبر و ائمه از بیشترین واحدهای مشمول برخوردار بود . مولفه الگوپردازی شامل 19 مولفه بود که الگوهای مطلوب همه واحدهای مشمول را دارا بود . مولفه الگوزدایی شامل 23 مولفه بود که مولفه الگوهای منفی از واحدهای مشمول بیشتری برخوردار بود .در مجموع به این نتیجه می توان دست یافت که 1. دین و زندگی سال سوم بیشترین مولفه های مشمول را داراست. مولفه الگودهی بیشترین تکرار را دارد. 2. مولفه الگوزدایی در هر سه کتاب کمترین فراوانی را دارد. 3. مولفه الگوپردازی در هر سه دوره بطور متوسط مشاهده شده است. قابل به ذکر است از بین مولفه های الگودهی ،الگودهی از پیامبر و ائمه بیشتر از سایر مولفه ها بوده است و مولفه بیان داستان مشاهده نشده است . نتیجه دیگر اینکه مولفه های ذکر شده در متن اصلی نسبت به قرائت بیشتر مشاهده شد.