تأثیر کشت گیاهان پوششی زمستانه بر عملکرد کمی و کیفی توتون تیپ گرم خانه ای(k326)

چکیده این تحقیق در سال زراعی 1391-1390 در مرکز تحقیقات توتون تیرتاش، در قالب طرح اسپلیت پلات در پایه بلوک‏های کامل تصادفی و در چهار تکرار اجرا گردید. گیاهان پوششی به‏عنوان فاکتور اصلی در 4 سطح (ماشک گل‏خوشه‏ای، شبدر، خلر و گندم) و مدیریت مالچ به‏عنوان فاکتور فرعی در 3 سطح (علف‏کش گلیفوزیت + مالچ، علف‏کش پاراکوات + مالچ و برداشت + مالچ) مورد بررسی قرار گرفتند. اردیبهشت سال 1391 و 15 روز قبل از انتقال نشاهای توتون، گیاهان پوششی به‏روش زیر برداشت شدند، استفاده از علف‏کش گلیفوزیت (6 لیتر در هکتار) و پاراکوات (5 لیتر در هکتار) برای از بین بردن گیاهان پوششی و برداشت (کف‏بر کردن) گیاهان پوششی و باقی گذاردن بقایای آنها در داخل کرت آزمایشی. با توجه به‏نتایج به‏دست آمده، کمترین و بیشترین میزان نیکوتین برگ، به‏ترتیب از تیمار ماشک و گندم به‏میزان (94/1 و 7/1) به‏دست آمد، ولی تفاوت آن از لحاظ آماری معنی‏دار نبود. همچنین کمترین نیتروژن کل برگ از تیمار گندم (8/17 درصد) و بیشترین آن از تیمار ماشک (06/19 درصد) حاصل شد. بیشترین درصد قند برگ از تیمار ترکیبی (گندم × گلیفوزیت) 45/14 و کمترین درصد قند از تیمار ترکیبی (شبدر × پاراکوات) 83/13 درصد به‏دست آمد. نتایج نشان داد بین میزان قند و نیتروژن برگ همبستگی منفی وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد، گیاهان پوششی و مدیریت مالچ بر پتاسیم برگ اثر معنی‏داری داشتند. بیشترین پتاسیم برگ (53/2 درصد) از تیمار گندم و کمترین پتاسیم برگ (15/2 درصد) از تیمار ماشک به‏دست آمد. همچنین در این آزمایش بیشترین درصد فسفر برگ از تیمار شبدر و کمترین درصد آن از تیمار گندم به‏دست آمد. بیشترین طول برگ (42/66) و عرض برگ (67/63) از تیمار گندم به‏دست آمد. همچنین نتایج نشان داد بیشترین عملکرد از تیمار (گندم × گلیفوزیت) و کمترین (خلر × برداشت) به‏دست آمد. در این تحقیق وزن خشک علف‏های هرز در هر سه مرحله نمونه‏برداری تحت تأثیر گیاه پوششی و اثر متقابل آن با مدیریت مالچ قرار گرفت. در مرحله پیش از کاشت کمترین و بیشترین وزن خشک علف‏های هرز به‏ترتیب از تیمار (شبدر + پاراکوات) و (خلر + برداشت) به‏دست آمد. در مرحله دوم نمونه‏برداری نیز تیمار ترکیبی (شبدر + برداشت) بیشترین کنترل را بر علف‏های هرز داشت. در مرحله برداشت کمترین وزن خشک علف‏های هرز از تیمار ترکیبی (گندم × گلیفوزیت) به‏دست آمد. از آن‏جا که درآمد از قیمت یک کیلوگرم توتون در عملکرد در واحد سطح به‏دست می‏آید، بنابراین از تیمار گندم به‏دلیل داشتن قیمت و عملکرد بالا درآمد بیشتری نیز به‏دست آمد. به‏طور کلی نتایج تحقیق نشان داد استفاده از گیاهان پوششی باعث افزایش درآمد توتون‏کاران از طریق افزایش عملکرد کمی و کیفی توتون شده‏است و در دراز مدت از طریق برآورده کردن نیاز گیاه به نیتروژن، جایگزین مناسبی برای کود نیتروژن به‏عنوان منبع تأمین کننده نیتروژن و افزایش درآمد توتون‏کاران باشد.