تعیین عوامل موثر بر بقاء و برآورد مولفه واریانس آن در نژاد های گوسفند بلوچی و زندی

هدف از تحقیق اخیر، تعیین عوامل موثر بر بقاء و برآورد مولفه های واریانس آن در دو نژاد گوسفند بلوچی و زندی می باشد. اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق شامل 27978 رکورد گوسفند بلوچی متولد شده از 638 قوچ و 7703 میش و 9558 رکورد گوسفند زندی متولد شده از 273 قوچ و 2328 میش بودند. اطلاعات توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور به مدت 31 سال برای گوسفند بلوچی (1358 تا 1388) و 25 سال برای گوسفند زندی (1366 تا 1390) جمع آوری شده است. بعد از ویرایش داده ها، عوامل موثر بر بقاء و خطر حذف در دو نژاد توسط دو نرم افزار survival و cmprsk تعیین شدند. برآورد مولفه های واریانس صفت بقاء با استفاده از توزیع نمایی بر مبنای داده های سانسور شده توسط مدل با اثر افزایشی (مدل 1) و مدل با اثر افزایشی و مادری (مدل 2) به کمک نرم افزار mcmcglmm انجام گرفت. تعداد 60000 نمونه با دوره سوخته 10000 و فاصله نمونه گیری 100 برای برآورد مولفه ها استفاده شد. با استفاده از تابعیت میانگین ارزش های اصلاحی از سال تولد بره ها، روند ژنتیکی برای صفت بقاء در گوسفندان بلوچی و زندی برآورد گردید. نتایج نشان داد، که در گوسفندان بلوچی عوامل سال و ماه، جنس، وزن تولد و مدیریت گله بر صفت بقاء تأثیر معنی داری دارند (001/0p<)، اما در جمعیت گوسفندان زندی عوامل سال، ماه، وزن، نوع تولد، جنس (001/0p<) و سن مادر (01/0p<) بر صفت بقاء موثر بود. وراثت پذیری مستقیم صفت بقاء در جمعیت گوسفندان بلوچی در مدل 1 و 2 به ترتیب در محدوده 15/0 تا 23/0 و 08/0 تا 13/0 بدست آمد و در جمعیت گوسفندان زندی برای مدل ها به ترتیب در محدوده 08/0 تا 15/0 و 06/0 تا 12/ 0 برآورد شد. وراثت پذیری مادری صفت بقاء برای جمعیت گوسفندان بلوچی در محدوده 07/0 تا 10/0 و برای گوسفند زندی در محدوده 03/0 تا 06/0 برآورد گردید. پایین بودن وراثت پذیری مستقیم و مادری بقاء در جمعیت گوسفندان بلوچی و زندی نشان دهنده این است، که در بهبود صفت بقاء عوامل محیطی و ژنتیکی غیرافزایشی نقش موثر تری دارند. روند ژنتیکی برای گوسفندان بلوچی و زندی به ترتیب روند مثبت و منفی برآورد شد.