بررسی آلودگی آرسنیک و فلزات سنگین در محدوده معدن مرمریت نیزه آب

منطقه معدن مرمریت نیزه آب در160 کیلومتری جنوب شرق شهرستان بیرجند دارد. به منظور بررسی ژئوشیمیایی آلودگی ناشی از آرسنیک زمین زاد و دیگر عناصر سمی در این منطقه نمونه برداری از خاک، رسوب و منابع آب در منطقه انجام شد. فعالیت های ماگمایی در قسمت شرقی منطقه باعث ایجاد دگرگونی در ذخیره معدنی شده است. ورود سیالات گرمابی حاصل از این فعالیت های ماگمایی به شکاف های موجود در ذخیره معدنی باعث تشکیل رگه های رالگار و اورپیمنت شده است. غلظت آرسنیک در رسوبات و خاک منصقه از 2 تا 8/53243 میلی گرم در کیلوگرم خاک متغیر بود. با توجه به مقادیر ارائه شده توسط usepa برخی از نمونه های رسوب و خاک آلوده به آرسنیک، کادمیوم،کبالت، سرب، روی و منگنز می باشند. ارزیابی آلودگی خاک با شاخص زمین انباشت(igeo) و فاکتور غنی شدگی(ef) رده های متفاوتی از آلودگی و غنی شدگی آرسنیک و کادمیوم در خاک و رسوب منطقه را نشان داد. بررسی ماتریس همبستگی نشان می دهد که آرسنیک و کادمیوم دارای همبستگی مثبت بسیار قوی می باشند. همچنین این دو عنصر با ph همبستگی مثبت دارند. در این مطالعه از 8 منبع آبی سطحی و زیرزمینی منطقه نمونه برداری به عمل آمده است. غلظت عنصر سمی آرسنیک از 358/0تا 431/1 میلی گرم در لیتر متغیر بوده است. با توجه به استاندارد epa غلظت آرسنیک، آنتیموان، کادمیوم و سرب بیشتر از حد مجاز می باشد. بر اساس نمودار شولر کیفیت منابع آب برای شرب در محدوده نامناسب تا غیر قابل شرب قرار می گیرند. از نظر کشاورزی نیز در رده خیلی شور و نامناسب برای کشاورزی می باشند. ارزیابی خورندگی و رسوب گذاری منابع آب نشان دهنده رسوب گذار بودن همه نمونه های آب می باشد. بر اساس شاخص کیفی آب همه نمونه ها دارای آلودگی شدید هستند. بررسی تیپ آب نشان می دهد که منابع آب دارای تیپ سولفاته سدیک و بیکربناته سدیک می باشند.