بررسی رابطه میان متن و تصویر در شاهنامه بزرگ ایلخانی (دموت)

در این رساله رابطه میان متن و تصویر در شاهنامه بزرگ ایلخانی بر پایه فرضیه بیت مصور بیتی که مضمون آن بیشترین ارتباط را با موضوع صحنه ی تصویر شده در متن دارد مورد بررسی قرار گرفته است.این بیت را غالبا بلافاصله پیش از تصویر یا در جای متمایز دیگری غیر از مکان معهود آن که در بالای گوشه چپ قاب تصویر است می توان یافت.این بررسی نشان می دهدکه هر چند جای قرار گرفتن تصویر و همچنین شکل و قطع آن در صفحه کاملا تصادفی بوده است و همه تصاویر شاهنامه از یک طرح ثابت و نمادین پیروی نمی کنند ولیکن جایگاه بیت مصور در صفحه بر حسب اتفاق نبوده و مکان قرار گرفتن آن در ارتباط با تصویر مطمینا قراردادی و از پیش تعیین شده است.بنابراین می توان چنین فرض کرد که بیت مصور به مثاب نشانه و علامتی از سوی خطاط برای نگارگر بوده است تا وی دقیقا صحنه وصف شده در بیت را در فضای پیش بینی شده به تصویر درآورد.