تبلیغ علیه جمهوری اسلامی در حقوق جزای ایران

چکیده فعّالیّت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی موضوع جرم مادّه ی 3 قانون تعزیرات مصوّب 1375 است. این جرم هیچ سابقه ی تقنینی در قوانین داخلی ایران نداشته و صرفاً در برخی معاهدات دوجانبه بین ایران و دیگر کشورها می توان آن را ملاحظه نمود. مفهوم تبلیغ منفی علیه نظام می تواند با بهتان و افترا زدن، بزرگنمایی و سیاه نمایی بیش از حدّ، نسبت دادن نکات منفی واقعی امّا غیرمرتبط با کلّیت نظام و انکار واقعیّات مثبت موجود تحقّق یابد. فعّالیّت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی می تواند در قالب تبلیغات گفتاری و رفتاری، اعم از صریح و غیر صریح تحقّق یابد؛ گرچه در این میان بیشترین موارد فعّالیّت تبلیغی در قالب تبلیغات صریح گفتاری صورت می گیرد. تحقّق فعّالیّت تبلیغی علیه نظام منوط به تحقّق شرایطی و نبود موانعی است که برخی مربوط به اصل رفتار مجرمانه بوده و برخی دیگر مربوط به موضوع تبلیغ می باشد. شرایط و موانع مربوط به اصل رفتار مجرمانه در سه بخش شرایط و موانع مربوط به تبلیغ کننده، تبلیغ شونده و پیام تبلیغی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین موضوع فعّالیّت تبلیغی علیه نظام نیز بنابر مورد، اصول، مبانی و اهداف نظام، شکل و فرم نظام و ارکان نظام باشد که تحقّق جرم فعّالیّت تبلیغی در هریک، منوط به تحقّق شرایطی جداگانه است. از نظر عنصر نتیجه نیز جرم فعّالیّت تبلیغی مطلق بوده و مقیّد به وقوع هیچ نتیجه ای در خارج نمی باشد و در عنصر روانی این جرم نیز علم مرتکب نسبت به تبلیغی بودن فعّالیّت انجام شده و عمد نسبت به انجام آن لازم است. این جرم از جمله جرایم سیاسی محسوب می شود که وجود انگیزه های سیاسی در مرتکب، علی القاعده می تواند وی را مشمول رژیم های ارفاقی خاصّی در زمینه ی نحوه ی رسیدگی به جرم و اعمال مجازات گرداند؛ امّا هم اکنون این بحث، با توجّه به عدم تصویب قانون خاصّی در زمینه ی «جرم سیاسی»، موضوعیّت ندارد. واژگان کلیدی: نظام، جمهوری اسلامی، تبلیغات، تبلیغات منفی