بررسی مقایسه ای شعر نیما یوشیج و شفیعی کدکنی از دیدگاه فکری و محتوایی

چکیده سبک شناسی فکر و محتوای شعر شاعران معاصر، از شاخه های مورد توجّه نقد است که با سبک-شناسی ساختاری مرتبط است، بر این اساس که تعیین سبک فکری شاعران معاصر به تعیین جریان های فکری شعر معاصر می انجامد، نوشتار حاضر سیر تحوّلات فکری و محتوایی شعر معاصر را با تبیین سبک دو شاعر برجسته و صاحب سبک، نیمایوشیج و محمدرضا شفیعی کدکنی، از طریق شناسایی بن مایه های اشعار آن ها، شباهت ها،تفاوت ها و تأثیر وتأثّرها مورد دقّت قرار داده است. بر اساس مناسبات درونی سروده های هر دو شاعر، محورهای قابل سنجش میان آن ها در بیست و هفت مدخل تنظیم گردید شامل:شعر، نماد، اساطیر ، رنگ، اجتماع، سیاست، انسان، شهر، طبیعت، مرگ، زندگی، عشق، خانواده، زن، عرفان، اخلاق، دین، تنهایی، انزوا، اندوه، شادمانی، اضطراب، ناامیدی، امید، انتظار، حسرت و آرزو و با تحلیل نگاه این دو شاعر نسبت به این مفاهیم و مقایسه ی این بن مایه ها مشخص شد که شعر برای نیما و سرشک از زندگی جدانیست؛ اسطوره، نماد و رنگ، در شعر آن ها همگی در خدمت توضیح وگسترش نگاه است ؛ نیما در مفاهیم اجتماعی و انسانی، فقر را بن مایه ی محوری خویش قرار می دهد وسرشک فرهنگ را؛ بن مایه های «سیاست»، «طبیعت» ،«شهر» ، «اخلاق» و «زندگی» بیانگر دیدگاه مشترک هر دو شاعر است؛ مفهوم «خانواده»، «زن» ،«دین» و«عرفان» جلوه های متفاوتی را در شعر هر دو شاعر یافته است ؛ مفهوم عشق، اندوه، حسرت، اضطراب،آرزو، انتظار، امید، ناامیدی، بدبینی ،تنهایی، انزوا و حتّی مرگ در شعر آن ها تنها نشان-دهنده ی بعد فردی شخصیّت آن ها نیست بلکه روح واقع گرا و انسان اندیش آن ها را نیز در خود انعکاس می دهد؛ در شعر نیما شادی در برابر غم به کم رنگی می گراید وشفیعی شاعری شادمان است و نگرش مذهبی، فرهنگی و عرفانی سرشک در تمام بن مایه هایش دخیل است.